Lifestyle Medicine: Ο τρόπος ζωής ορίζει την υγεία

«Η υγεία είναι μια κατάσταση πλήρους σωματικής, πνευματικής, ψυχικής και κοινωνικής ευεξίας και όχι απλώς η απουσία ασθένειας»

Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας

Τα σύγχρονα νοσήματα όπως η παχυσαρκία, ο διαβήτης, οι καρδιαγγειακές παθήσεις, ο καρκίνος, η κατάθλιψη είναι νοσήματα που αφαιρούν χρόνια από το προσδόκιμο ζωής  και αποτελούν βασικό πλήγμα για τη δημόσια υγεία. Φαίνεται μάλιστα ότι οι ασθένειες αυτές  ταλαιπωρούν περισσότερο χώρες χαμηλού και μεσαίου  εισοδήματος.

Από την Δρ. Άννα Παπαγεωργίου, Κλινική διαιτολόγο – διατροφολόγο, Καθ. Φυσικής  Αγωγής, διδάκτορα της Ιατρικής σχολής Αθηνών

Θεωρούμε ότι η φαρμακευτική αγωγή και οι ιατρικές συνταγές είναι όλα όσα μπορούμε να κάνουμε για να θεραπευτούμε. Θυμηθείτε όμως: το σώμα ακολουθεί πάντα το πνεύμα! Θέλετε αληθινά να είστε υγιής; Τότε πρέπει να οδηγηθείτε σε πρακτικές τέτοιες που θα προάγουν την υγεία σας και δε θα τη σαμποτάρουν. Αυτό απαιτεί αλλαγή σκέψης, «ξερίζωμα» των κακών παθητικών συνηθειών και ενεργοποίηση όλων των εσωτερικών δυνάμεων φυσικών και πνευματικών.

Επιδημιολογικές, οικολογικές και παρεμβατικές μελέτες έχουν επανειλημμένα δείξει ότι οι περισσότερες χρόνιες ασθένειες, συμπεριλαμβανομένων των καρδιαγγειακών παθήσεων, του καρκίνου και του διαβήτη τύπου 2, είναι αποτέλεσμα του τρόπου ζωής που σχετίζεται με την κακή διατροφή και τη σωματική αδράνεια.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, μέχρι το 2020, τα δύο τρίτα όλων των ασθενειών παγκοσμίως θα είναι αποτέλεσμα των επιλογών του τρόπου ζωής.

Το Lifestyle Medicine είναι μια νέα ιατρική προσέγγιση που επικεντρώνεται στη συμβουλευτική  ασθενών και μη, εστιάζοντας στη βελτίωση του τρόπου ζωής και των επιλογών τους.  Το Lifestyle Medicine δίνει τη δυνατότητα στον ασθενή να έχει τον έλεγχο της υγείας του ενδυναμώνοντάς τον μέσω της εκπαίδευσης και της αλλαγής συνηθειών. Διατροφή, σωματική δραστηριότητα και διαχείριση του στρες μπαίνουν στο επίκεντρο ενδιαφέροντος του ασθενή και θα μείνουν εκεί για όλη του τη ζωή.

Τρόπος ζωής και ασθένεια

Η παχυσαρκία είναι μια φλεγμονώδης ασθένεια. Η επαρκής φυσική δραστηριότητα και η ομαλοποίηση του βάρους μειώνουν τη φλεγμονώδη αντίδραση του σώματος και μπορούν να βοηθήσουν στην άμβλυνση της μαζικής ανοσοαπόκρισης σε μολυσματικούς παράγοντες που χρησιμεύουν ως ερέθισμα για καρκινογένεση. Οι φλεγμονώδεις πρωτεΐνες είναι αυξημένες σε παχύσαρκους ασθενείς λόγω του υπερβολικού λιπώδους ιστού.

Μελέτη εκτιμά ότι περίπου 90.000 περιπτώσεις καρκίνου προκλήθηκαν από την παχυσαρκία. Εκτιμάται ότι η συνεχιζόμενη τάση στην παχυσαρκία θα οδηγήσει σε επιπλέον 500.000 θανάτους από το 2030. Επιπλέον, τα παχύσαρκα άτομα είναι πιο πιθανό να ζουν σε κατάσταση χρόνιας φλεγμονής.

Ο ρυθμός ανάπτυξης του διαβήτη έχει αυξηθεί σταθερά την τελευταία δεκαετία. Είναι η κύρια αιτία σοβαρών επιπλοκών υγείας όπως ακρωτηριασμοί των άκρων, νεφρική ανεπάρκεια και τύφλωση. Ο διαβήτης είναι επίσης ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου για την εκδήλωση καρδιαγγειακής νόσου.

Ο διαβήτης πέρα ​​από μια μεταβολική ασθένεια αναγνωρίζεται και ως μια φλεγμονώδης κατάσταση. Η αύξηση των περιστατικών και το υγειονομικό κόστος οδήγησαν στην ανάγκη για βελτιωμένες προσπάθειες για την πρόληψη. Η άσκηση και η μείωση του βάρους είναι καθιερωμένες προτεραιότητες στην πρόληψη της νόσου και μάλιστα με ισχυρά αποδεικτικά στοιχεία.

Ένα πρόγραμμα για τον τρόπο ζωής που ενσωματώνει μια ολοκληρωμένη  δίαιτα βασισμένη στην φυτική διατροφή έχει αποδειχθεί ότι μπορεί να αντιστρέψει το καρδιαγγειακό νόσημα, ένα επίτευγμα που είναι σε μεγάλο βαθμό αδιαπέραστο από τα φάρμακα και την τεχνολογική πρόοδο.

Πολλές μελέτες έχουν καταδείξει ότι οι παρεμβάσεις στον τρόπο ζωής μπορούν να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην ανάπτυξη και ακόμη και στην ανατροπή της καρδιαγγειακής νόσου Μεγάλες επιδημιολογικές μελέτες υποστηρίζουν ότι η δίαιτα που έχει ως βάση της την αυξημένη κατανάλωση φυτικών προϊόντων και τον αποκλεισμό των επεξεργασμένων τροφών, των πρόσθετων σακχάρων το αλατιού και το λίπους, έχει προστατευτικές επιδράσεις  και δρα προληπτικά  για την  καλή καρδιαγγειακή λειτουργία.

Παρά τις τεράστιες ερευνητικές προσπάθειες και τα κονδύλια που δαπανώνται, ο καρκίνος εξακολουθεί να αποτελεί σημαντική αιτία θανάτου. Κάθε χρόνο νοσούν από καρκίνο 17,5 εκατομμύρια άνθρωποι και οι θάνατοι παγκοσμίως φτάνουν τα 8,7 εκατομμύρια .

Η τρέχουσα πεποίθηση είναι ότι η εκδήλωση του καρκίνου είναι το αποτέλεσμα κληρονομικών γενετικών ανωμαλιών, αλλά το 90% των κακοηθειών έχει τις ρίζες του στον τρόπο ζωής και την έκθεση σε ένα τοξικό περιβάλλον: Μπορούμε να αποφύγουμε τον καπνό και το αλκοόλ, να μειώσουμε την έκθεση μας στην υπεριώδη ακτινοβολία, να αυξήσουμε το επίπεδο φυσικής μας δραστηριότητας και, ίσως το πιο σημαντικό, να αλλάξουμε τη διατροφή μας.

Το Lifestyle Medicine είναι το μέλλον μας

Έχουμε γίνει μια κοινωνία που έχει αγκαλιάσει έναν τρόπο ζωής που βασίζεται στην ευκολία και τη διαθεσιμότητα, που τροφοδοτείται από την τεχνολογία και την παραπληροφόρηση.

Οι οθόνες και η λανθασμένη χρήση της τεχνολογίας , αντικατέστησαν τη σωματική δραστηριότητα και οι βιομηχανίες τροφίμων βομβαρδίζουν την αγορά με άπειρες εθιστικές τροφές χείριστης ποιότητας που καταναλώνονται χωρίς μέτρο.

Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής μας θα αλλάξουν και τις μελλοντικές γενιές. Τα παιδιά πρέπει να γίνουν φορείς αυτής της γνώσης και ο νεότερος πληθυσμός πρέπει να πληροφορηθεί ότι εκτίθεται σε παράγοντες κινδύνου απειλητικούς για την υγεία και την ίδια του τη ζωή.

H εφαρμογή

Ένα πρόγραμμα βασισμένο στις ολιστικές αρχές του Lifestyle Medicine περιλαμβάνει και προωθεί τις βασικές αρχές και αξίες που πρέπει να ενσωματωθούν στον τρόπο ζωής του ατόμου: σωστή διατροφή, σωματική δραστηριότητα, έλεγχος βάρους, διαχείριση στρες, τεχνικές χαλάρωσης, διακοπή καπνίσματος ή άλλων ουσιών.

Η εφαρμογή του Lifestyle Medicine έχει μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα όταν γίνεται ομαδικά και στο πλαίσιο σεμιναρίων από ειδικούς  επιστήμονες υγείας.( διατροφολόγους, γυμναστές, ψυχολόγους).

Ρόλος του ειδικού είναι να ωθεί το άτομο να αλλάξει και να δημιουργεί συγκεκριμένους στόχους και κίνητρα για υγιείς συμπεριφορές.

Η αλλαγή πρέπει να γίνεται σταδιακά και τα κίνητρα και οι επιδιώξεις που θέτονται να είναι όλο και πιο ισχυρά για τη μετάβαση στο επόμενο στάδιο αλλαγής.

Απευθυνθείτε σε επαγγελματίες υγείας και ευεξίας οι οποίοι στηρίζουν την προληπτική ιατρική. Το Lifestyle Medicine αποτελεί μια νέα ελκυστική προσέγγιση για την πρόληψη και την θεραπεία των χρόνιων νοσημάτων συμβάλλοντας στην μείωση της νοσηρότητας και της θνησιμότητας.

Δρ. Άννα Παπαγεωργίου 

Κλινική διαιτολόγος – διατροφολόγος

Καθ. Φυσικής  Αγωγής

διδάκτωρ της Ιατρικής σχολής Αθηνών

Επισκεφτείτε το www.evrostia-health.gr για ενημερωθείτε για τα oλιστικά προγράμματα ευεξίας βασισμένα στις αρχές του lifestyle medicine

Σχετικά άρθρα