Ο Yair Lapid είναι Ισραηλινός πρωθυπουργός και πρώην δημοσιογράφος. Είναι πρόεδρος του κεντρώου κόμματος “Yesh Atid” και ήταν αρχηγός της αντιπολίτευσης από το 2020 έως το 2021 και υπουργός Οικονομικών από το 2013 έως το 2014. Προτού ασχοληθεί με την πολιτική ήταν συγγραφέας, τηλεοπτικός παρουσιαστής και παρουσιαστής ειδήσεων.
Το κεντρώο κόμμα “Yesh Atid”, το οποίο ίδρυσε, έγινε το δεύτερο μεγαλύτερο κόμμα στην Κνεσέτ κερδίζοντας 19 έδρες στις πρώτες του βουλευτικές εκλογές το 2013. Τα περισσότερα από τα αναμενόμενα αποτελέσματα συνέβαλαν στη φήμη του Lapid ως κορυφαίου κεντρώου πολιτικού. Το 2013, ο Lapid κατέλαβε την πρώτη θέση στη λίστα με τους «Εβραίους με τη μεγαλύτερη επιρροή στον κόσμο» από την The Jerusalem Post.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Το 2013 αναγνωρίστηκε επίσης ως ένας από τους κορυφαίους στοχαστές του Foreign Policy Global Thinkers, και κατατάχθηκε ως ένας από τους 100 «Most Influential People in the World» του περιοδικού Time. Υπηρετεί στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων και Άμυνας της Κνεσέτ και στην Υποεπιτροπή Πληροφοριών και Υπηρεσιών Ασφαλείας.
Προσωπική ζωή και σπουδές
Ο Lapid γεννήθηκε στο Τελ Αβίβ, γιος του δημοσιογράφου και πολιτικού Yosef Lapid, ο οποίος υπηρέτησε ως υπουργός Δικαιοσύνης, και της μυθιστοριογράφου και θεατρικού συγγραφέα Shulamit Lapid. Ο πατέρας του γεννήθηκε στο Νόβι Σαντ της Γιουγκοσλαβίας από Ούγγρους Εβραίους γονείς και η μητέρα του γεννήθηκε στο Τελ Αβίβ. Έχει μια αδερφή, την Merav, η οποία είναι κλινική ψυχολόγος. Η άλλη του αδερφή, η Michal, πέθανε σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα το 1984.
Στην οικογένειά του, είχαν θύματα στο ολοκαύτωμα κατά την ναζιστική θηριωδία. Ο παππούς του Bela Lampel, δικηγόρος και σιωνιστής ακτιβιστής, δολοφονήθηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Μαουτχάουζεν, ενώ η προγιαγιά του Hermione Lampel στάλθηκε στο Άουσβιτς, όπου δολοφονήθηκε σε θάλαμο αερίων.
Ο Lapid μεγάλωσε στο Τελ Αβίβ και στο Λονδίνο. Το παιδικό του σπίτι στο Τελ Αβίβ βρισκόταν στη γειτονιά Yad Eliyahu, σε ένα κτίριο κατοικιών γνωστό ως Δημοσιογραφική Κατοικία, καθώς εκεί ζούσαν αρκετοί επιφανείς δημοσιογράφοι. Παρακολούθησε το γυμνάσιο στο Εβραϊκό Γυμνάσιο Herzliya, αλλά πάλεψε με μαθησιακές δυσκολίες και τα παράτησε χωρίς να κερδίσει καταφέρει να πάρει το πιστοποιητικό του.
Στρατιωτική θητεία
Ο Lapid πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της υποχρεωτικής στρατιωτικής του θητείας στις Αμυντικές Δυνάμεις του Ισραήλ ως στρατιωτικός ανταποκριτής για την εβδομαδιαία εφημερίδα του IDF, Bamahane. Ο ίδιος έχει μιλήσει με πολλές διαφορετικές εκδοχές για το πώς ξεκίνησε την υπηρεσία του στο IDF πριν μεταφερθεί στο Bamahane.
Άλλες φορές έχει ισχυριστεί ότι ξεκίνησε την υπηρεσία του στο Τεθωρακισμένο Σώμα έως ότου μετατέθηκε μετά από κρίση άσθματος εξαιτίας μιας χειροβομβίδας καπνού και ότι ξεκίνησε υπηρεσία στη Διοίκηση Αεράμυνας του Ισραήλ πριν αποσυρθεί λόγω της επίθεσης άσθματος από τη σκόνη και την ομίχλη κατά τη διάρκεια της βασικής εκπαίδευσης. Αφού ολοκλήρωσε τη στρατιωτική του θητεία, άρχισε να εργάζεται ως ρεπόρτερ για το Maariv και δημοσίευσε ποίηση σε λογοτεχνικά περιοδικά. Έκανε επίσης καριέρα ως ερασιτέχνης πυγμάχος.
Στα μέσα της δεκαετίας του 1980, ο Lapid παντρεύτηκε την Tamar Friedman. Μαζί απέκτησαν έναν γιο, τον Yoav και λίγο μετά την γέννηση του γιου του χώρισαν. Αργότερα παντρεύτηκε τη Lihi Lapid, με την οποία απέκτησε άλλα δύο παιδιά. Το ζευγάρι ζει στη γειτονιά Ramat Aviv Gimel του Τελ Αβίβ.
Δημοσιογραφική καριέρα
Το 1988, σε ηλικία 25 ετών, ο Lapid διορίστηκε εκδότης της Yedioth Tel Aviv, μιας τοπικής εφημερίδας. Τρία χρόνια αργότερα, το 1991, άρχισε να γράφει μια εβδομαδιαία στήλη κάθε Σαββατοκύριακο σε μία εθνικής εφημερίδας. Το όνομα της στήλης του, “Where’s the Money?”, έμελλε να γίνει το πολιτικό του σύνθημα δεκαετίες αργότερα.
Το 1994, ο Lapid ξεκίνησε να ασχολείται με την τηλεόραση, φιλοξενώντας το κορυφαίο talk show το βράδυ της Παρασκευής στο Channel 1 της Ισραηλινής τηλεόρασης. Το 1997, έπαιξε έναν ρόλο σε μια ισραηλινή ταινία για τον Πόλεμο του Κόλπου, με τίτλο το “Τραγούδι της Σειρήνας”. Στη συνέχεια φιλοξένησε ένα talk show στο τηλεοπτικό κανάλι 3. Στη δεκαετία του 1990, ο Lapid φιλοξένησε ένα talk show για τις τρέχουσες υποθέσεις που ονομαζόταν “Yair Lapid” στο Channel 2.
Συγγραφή βιβλίων και τραγουδιών
Από το 1989 έως το 2010, ο Lapid έγραψε και δημοσίευσε βιβλία που καλύπτουν μια ποικιλία θεματικών ειδών. Το πρώτο του ήταν ένα θρίλερ και τα άλλα περιλαμβάνουν δύο παιδικά βιβλία, δύο μυθιστορήματα και μια συλλογή από τις στήλες των εφημερίδων του. Επιπλέον, έγραψε μια δραματική σειρά, το “War Room”, που προβλήθηκε στο Channel 2 το 2004. Έχει γράψει συνολικά 12 βιβλία με πιο επιτυχημένο βιβλίο του, “Memories After My Death”, ήταν μια βιογραφία του αείμνηστου πατέρα του.
Ο Lapid έγραψε επίσης τραγούδια για πολλούς καλλιτέχνες, μεταξύ των οποίων οι Rami Kleinstein, Yardena Arazi και Rita. Μερικά από τα τραγούδια που έγραψε έγιναν επιτυχίες που έφτασαν στην κορυφή των τσαρτ στο Ισραήλ. Τον Ιανουάριο του 2008, ο Lapid ήταν ο οικοδεσπότης της εκπομπής Friday Studio, του ειδησεογραφικού περιοδικού της Παρασκευής το βράδυ του Channel 2. Εκείνη τη χρονιά, το Θέατρο Καμέρι ανέβασε παράσταση το πρώτο του έργο, “Η κατάλληλη εποχή για την αγάπη”.
Μετά την δημοσιογραφία στην πολιτική
Στις 8 Ιανουαρίου του 2012 ο Lapid ανακοίνωσε ότι θα εγκατέλειπε τη δημοσιογραφία για να μπει στην πολιτική. Στις 30 Απριλίου ανακοίνωσε και επίσημα την δημιουργία του κόμματός του «Yesh Atid» δηλαδή «Υπάρχει ένα μέλλον». Η κίνηση είχε προγραμματιστεί να συμπέσει με τη γενική προσδοκία στο Ισραήλ για πρόωρες εκλογές που θα διεξαχθούν στις αρχές του φθινοπώρου του 2012.
Λίγες μέρες μετά την εγγραφή του «Yesh Atid», σε μια αιφνιδιαστική κίνηση, ο Benjamin Netanyahu σχημάτισε κυβέρνηση εθνικής ενότητας. Τότε θεωρήθηκε ότι το κόμμα του Lapid θα έπρεπε να περιμένει μέχρι τα τέλη του 2013 για να μπορέσει να συμμετάσχει στις εθνικές εκλογές.
Ωστόσο, τον Οκτώβριο του 2012, μετά την διάλυση του κυβερνητικού συνασπισμού του Netanyahu οι εκλογές θα πραγματοποιούνταν στα τέλη Ιανουαρίου 2013, επιτρέποντας στο κόμμα του άλλοτε δημοσιογράφου να λάβει μέρος για πρώτη φορά. Τον Νοέμβριο του 2012, το «Yesh Atid» συγκέντρωνε κατά μέσο όρο 11,6% ή 13–14 έδρες στην ισραηλινή βουλή των 120 εδρών. Τα αποτελέσματα των εκλογών του Ιανουαρίου έδειξαν ότι το κόμμα κέρδισε απροσδόκητα 19 έδρες, καθιστώντας το Yesh Atid το δεύτερο μεγαλύτερο κόμμα.
Ο Lapid διορίστηκε τότε υπουργός Οικονομικών του Ισραήλ στις 15 Μαρτίου 2013. Ωστόσο, μόλις εννέα μήνες μετά ανάληψη των καθηκόντων του, δημοσιεύθηκε μια έρευνα που δείχνει μια συνεχιζόμενη τάση μείωσης της δημοτικότητας. Το 75% των ερωτηθέντων να ισχυρίζονται ότι είναι απογοητευμένοι από την απόδοσή του και το κόμμα του πέτυχε μόνο 10 έδρες στην Κνεσέτ, σε αντίθεση με τις 19 που έλαβε στην αρχή του έτους.
Εντολή σχηματισμού κυβέρνησης
Στον Lapid με τον πρόεδρο Reuven Rivlin τον Μάιο του 2021 ανατέθηκε η δεύτερη εντολή για τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης, αφού ο υφιστάμενος Netanyahu απέτυχε να το κάνει με την πρώτη θητεία. Στις 9 Μαΐου 2021, αναφέρθηκε ότι ο Lapid και ο Bennett είχαν σημειώσει σημαντική πρόοδο στις συνομιλίες για τον συνασπισμό.
Ωστόσο, στις 10 Μαΐου, οι συνομιλίες για τον συνασπισμό φαινόταν να τίθενται σε κίνδυνο καθώς το κόμμα Ra’am ανακοίνωσε ότι ανέστειλε τις συνομιλίες συνασπισμού, λόγω της κλιμάκωσης της ισραηλινο-παλαιστινιακής σύγκρουσης. Στις 13 Μαΐου η πορεία του να γίνει Πρωθυπουργός ήταν ακόμη πιο περίπλοκη όταν ο Naftali Bennett αποφάσισε να μην ενταχθεί σε μια κυβέρνηση συνασπισμού λόγω της συνεχιζόμενης στρατιωτικής σύγκρουσης με τη Γάζα.
Στις 30 Μαΐου 2021, ο Bennett ανακοίνωσε σε μια τηλεοπτική ομιλία ότι το κόμμα του “Yamina” θα συμμετείχε πράγματι σε μια κυβέρνηση ενότητας με τον Lapid, αφού όλοι εκτός από ένα μέλος του κόμματος συμφώνησαν να στηρίξουν αυτήν την απόφαση. Στις 2 Ιουνίου 2021, μετά από διαπραγματεύσεις με τους Lapid και Bennett υπέγραψαν επίσημα συμφωνία συνασπισμού.
Έτσι, η Κνεσέτ ψήφισε τελικά υπέρ της νέας κυβέρνησης με διαφορά μίας ψήφου στις 13 Ιουνίου. Η κυβέρνηση ορκίστηκε την ίδια μέρα, με τον Lapid να γίνεται ο Αναπληρωτής Πρωθυπουργός του Ισραήλ και ο Υπουργός Εξωτερικών.
Απόψεις για το Παλαιστινιακό στον ΟΗΕ
Την Πέμπτη 22 Σεπτεμβρίου ο Yair Lapid έδωσε την πρώτη του ομιλία στο ετήσιο συνέδριο του ΟΗΕ στην οποία συμπεριέλαβε και το πολύχρονο ζήτημα της διαμάχης Ισραηλινών και Παλαιστινίων. Αρχικά τόνισε πως παρά τις εξωτερικές απειλές το Ισραήλ κατάφερε να γίνει μία δυνατή και ευημερούσα δημοκρατία.
Ανέφερε πως είναι δυνατόν να λυθεί το Παλαιστινιακό με την δημιουργία δύο κρατών Ισραήλ και Παλαιστίνης. Ωστόσο, αυτό μπορεί να γίνει μόνο αν οι δυνάμεις της ΧΑΜΑΣ σταματήσουν να εκτοξεύουν ρουκέτες και πυραύλους εναντίον των άμαχων, κατοικημένων περιοχών του Ισραήλ.
Συνέχισε δίνοντας έμφαση σε δύο πτυχές του ζητήματος: ότι τρομοκρατικά κράτη και οργανώσεις θα αποκτήσουν πυρηνικά όπλα και πως ψέματα και ψεύτικες ειδήσεις κατακλύζουν τα media παγκοσμίως διαστρεβλώνοντας την αλήθεια.
«Τον περασμένο Μάιο, η φωτογραφία της Malak al-Tanani, ενός τριών ετών Παλαιστίνιου κοριτσιού, δημοσιεύτηκε σε όλο τον κόσμο, με την τρομερή είδηση ότι σκοτώθηκε με τους γονείς της σε επίθεση της ισραηλινής Πολεμικής Αεροπορίας. Ήταν μια σπαρακτική εικόνα, αλλά ο Malak Al Tanani δεν υπάρχει. Η φωτογραφία τραβήχτηκε από το Instagram. Είναι ένα κορίτσι από τη Ρωσία», είπε ο Πρωθυπουργός, ως παράδειγμα της ψευδούς κακοποίησης της χώρας του.
Κατά την διάρκεια της ομιλίας του, συγκίνησε το ακροατήριο με την αναφορά στην κόρη του που είναι αυτιστική. Μίλησε για την δύσκολη επικοινωνία με ένα παιδί που δεν μιλάει αλλά και για την αδυναμία των γονέων της να της εξηγήσουν γιατί πρέπει να κρυφτούν σε ένα καταφύγιο μέσα στην νύχτα εξαιτίας των παλαιστινιακών βομβαρδισμών.
