Εκεί προς το νότο, στην Αφρική εκατομμύρια γυναίκες παλεύουν για την ζωή και την αξιοπρέπειά τους, ενώ υφίστανται κλειτοριδεκτομή. Τον πιο αποτρόπαιο και σκληρό τρόπο να στερηθεί μία γυναίκα την σεξουαλικότητά της.
Η Γουόρις Ντίρι δεν είναι απλά μία μαύρη γυναίκα που παλεύει για τα δικαιώματα των ανθρώπων στον κόσμο. Κουβαλάει μεγάλη ιστορία και μέχρι και σήμερα συνεχίζει να παράγει τεράστιο έργο υπέρ των δικαιωμάτων των γυναικών που υφίστανται κλειτοριδεκτομή ανά τον κόσμο. Έλαμψε στις πασαρέλες της Νέας Υόρκης και σήμερα είναι κορυφαία ακτιβίστρια για τα δικαιώματα των γυναικών.
Γεννήθηκε στην επαρχία Γκαλκάγιο, πρωτεύουσα της βορειοκεντρικής περιοχής Μudug στη Σομαλία. Σήμερα είναι 58 ετών. Η ίδια όταν ήταν μόλις 5 ετών υπέστη ακρωτηριασμό των γεννητικών της οργάνων, αφού η οικογένειά της ακολούθησε το έθιμο της περιοχής. Σύμφωνα με αυτό μόνο οι γυναίκες που έχουν κάνει κλειτοριδεκτομή μπορούν να παντρευτούν, άρα ήταν απαραίτητη προϋπόθεση για την οικογένειά της.
Ο βιασμός στα 4 και ο γάμος στα 13
Τα παιδικά της χρόνια ήταν πολύ δύσκολα, εκείνη τα πέρασε φροντίζοντας τα ζώα της οικογένειάς της. Εκείνοι ήταν νομάδες και έτσι η μικρή Ντίρι έπρεπε να κερδίζει μόνη της την τροφή και το νερό της. Βιάστηκε όταν ήταν 4 ετών από τον καλύτερο φίλο του πατέρα της, πράγμα όμως που όπως έχει πει η ίδια δεν την απέτρεψε από το να θυμάται τις ομορφιές της πατρίδας της.
Άλλο έθιμο του βάρβαρου αυτού τόπου είναι η ανταλλαγή νεαρών γυναικών ως νύφες, με καμήλες ή άλλα ζώα. Οι ίδιες φυσικά δεν έχουν λόγο στις ακραίες αυτές αποφάσεις που αφορούν την ζωή τους. Έτσι και στην περίπτωση της Ντίρι, ο πατέρας της, όταν εκείνη ήταν 13 ετών προσπάθησε να την παντρέψει με έναν 78χρονο βοσκό. Σε αντάλλαγμα ο βοσκός θα έπαιρνε 5 καμήλες.
Τρομαγμένη από την μοίρα που κάποιος άλλος είχε επιλέξει για εκείνη, έτρεξε μακριά από το σπίτι της, μη έχοντας μαζί της τρόφιμα ή νερό, βουτώντας μόνο ένα φουλάρι που βρήκε στο σπίτι της, για να γλιτώσει. Περιπλανήθηκε για μέρες μέσα στην έρημο, πεινασμένη και εξουθενωμένη, μέχρι που έφτασε στην πρωτεύουσα της Σομαλίας. Από εκεί έφυγε από την χώρα με άλλους συγγενείς της, αναζητώντας μία καλύτερη τύχη στο εξωτερικό.
Τα πρώτα βήματα της Ντίρι ως υπηρέτρια στην Αγγλία
Φτάνοντας στην Αγγλία εργάστηκε ως υπηρετικό προσωπικό στο σπίτι του θείου της που ξεκινούσε την καριέρα του τότε ως πρεσβευτής. Η θητεία του θείου της όμως σύντομα έληξε, αλλά η Ντίρι φοβισμένη να γυρίσει πίσω στη χώρα που της στέρησε την σεξουαλικότητά της, έμεινε στο Λόνδίνο.
Παράνομη, χωρίς χαρτιά και πλήρως αναλφάβητη κατάφερε να βρει δουλειά σε εστιατόριο της περιοχής. Έτσι δειλά δειλά άρχισε να κάνει μαθήματα , μέχρι που κατάφερε να γράφει και να διαβάζει.
Ο δρόμος του μόντελινκ
Με την ενηλικίωσή της, της άνοιξε ο δρόμος του μόντελινκ, όταν τυχαία μία γυναίκα την συνάντησε στο δρόμο. Η ομορφιά της την συγκίνησε και αμέσως την σύστησε στον Βρετανό φωτογράφο Terence Donovan. Ακολούθησαν πολλά πετυχημένα εξώφυλλα που έφτασαν την καριέρα της στο απόγειο. Το 1987 είχε αποκλειστικό εξώφυλλο στο περιοδικό Pirelli Calendar, ενώ λίγο αργότερα συμμετείχε στην ταινία του James Bond “The living daylights”.
Συνέχισε τις εμφανίσεις της σε πασαρέλες του Παρισιού, του Μιλάνου αλλά και της Νέας Υόρκης. Η παρουσία της σε διαφημιστικές καμπάνιες ήταν έντονη, εκπροσώπησε μάλιστα και ηχηρά ονόματα του χώρου, όπως την Chanel και την Revlon. Ακόμη συνεργάστηκε με κορυφαία περιοδικά, το Glamour, το Elle και την Vogue. Όλα αυτά που συνέβησαν στην ζωή και την καριέρα της, ακούστηκαν σε ένα ντοκιμαντέρ του BBC με τίτλο “μία νομάς στη Νέα Υόρκη”.
Μιλώντας ανοιχτά για την κλειτοριδεκτομή
Η αναγνωρισιμότητά της από τον κόσμο της επέτρεψε να μιλήσει δημόσια για την δική της περιπέτεια, όταν σε ηλικία μόλις 5 ετών, αναγκαστικά υπέστη κλειτοριδεκτομή. Την συνέντευξη του 1996, ένα χρόνο αργότερα, ακολούθησε η ανάληψη της θέσης της πρέσβειρας του Ταμείου Πληθυσμού των Ηνωμένων Εθνών για την εξάλειψη του ακρωτηριασμού των γεννητικών οργάνων.
Αυτή της η ιδιότητα της επέτρεψε να ταξιδέψει ανά τον κόσμο και να μιλήσει ανοιχτά για το θέμα αυτό, που ταλάνιζε και ταλανίζει εκατομμύρια γυναίκες στις χώρες του τρίτου κόσμου.
Με στοιχεία από τον παγκόσμιο οργανισμό υγείας γνωρίζουμε πως στις αρχές του 2000 περισσότερα από 130 εκατομμύρια κοπέλες είχαν υποστεί έστω κάποια μορφή ακρωτηριασμού.
Η ίδια βίωσε με πλήρη απανθρωπιά την διαδικασία του ακρωτηριασμού, σε κάκιστες υγειονομικές συνθήκες, με αποτέλεσμα να υποφέρει από δυσβάσταχτους πόνους αλλά και επιπλοκές στην συνέχεια της ζωής της.
Ο αγώνας για την εξάλειψη της κλειτοριδεκτομής
Ο μεγάλος αγώνας που έκανε και κάνει για την εξάλειψη του γενετήσιου ακρωτηριασμού ξεκίνησε το 2001. Τότε εγκατέλειψε το μόντελινκ και ίδρυσε το Desert Dawn Foundation ώστε να καταφέρει να συγκεντρώσει χρήματα για τον λαό της Σομαλίας.
Παράλληλα με την προσπάθειά της για ενίσχυση των κλινικών και των σχολείων στη Σομαλία, εγκαινίασε πληθώρα ιατρικών κέντρων για την θεραπεία θυμάτων ακρωτηριασμού σε Βερολίνο, Στοκχόλμη, Παρίσι και Άμστερνταμ. Επίσης ίδρυσε το 2002 και το ίδρυμα Waris Dirie, το οποίο λίγα χρόνια αργότερα μετονομάστηκε σε Desert Flower Foundation, από το ομώνυμο βιβλίο που έγραψε το 1998.
To 2016 μαζί με την ομάδα από το Desert Flower Foundation, επικεντρώθηκε στην εκπαίδευση των παιδιών στην Αφρική. Έτσι το 2019 χτίστηκαν τα τρία πρώτα σχολεία στη Σιέρα Λεόνε.
Το 2004 δέχεται επίθεση στο σπίτι της
Πλέον τον Μάρτιο του 2004 η Ντίρι κατοικεί στην Βιέννη, όπου και δέχεται επίθεση μέσα στο σπίτι της από νεαρό δράστη, από τον οποίο απέκτησε ελαφρά τραύματα κατά την διάρκεια της συμπλοκής τους. Φαίνεται πως οι δυο τους είχαν γνωριστεί έξι μήνες πριν την διάρρηξη σε προηγούμενη κατοικία της Ντίρι.
Το λουλούδι της ερήμου
Το καταπληκτικό αυτό βιβλίο είναι η προσωπική ιστορία της Ντίρι, μέσα από την οποία αφηγείται καταστάσεις που οι κάτοικοι των χωρών της Δύσης δεν μπορούν ούτε να συλλογιστούν. Με στόχο την ανάδειξη της καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αλλά και της απαξίωση της γυναικείας φύσης, έγραψε για τον δικό της ακρωτηριασμό και τις απάνθρωπες συνθήκες μέσα στις οποίες μεγάλωσε.
Η αυτοβιογραφία της μεταφέρθηκε στην μεγάλη οθόνη το 2009, με την επίσης μοντέλο Λίγια Κεμπεντέ, από την Αιθιοπία , να παίρνει τον πρωταγωνιστικό ρόλο. Το βιβλίο μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες, και πούλησε 11 εκατομμύρια αντίτυπα παγκοσμίως. Η Ντίρι έχει γράψει συνολικά 7 βιβλία.
Βραβεύτηκε για το έργο της από τον Γκορμπατσόφ
Μεταξύ των 15 βραβείων που έλαβε, ξεχωρίζουν αυτό του Παγκόσμιου Βραβείου Γυναικών που της απένειμε ο πρώην πρόεδρος της Ρωσίας Μιχαήλ Γκορμπατσόφ (2004) αλλά και αυτό της Λεγεώνας της Τιμής, ανώτατο παράσημο της Γαλλίας που της δόθηκε από τον Γάλλο Πρόεδρο Νικολά Σαρκοζί (2007). Όλα τα βραβεία που τις απονεμήθηκαν ήταν για το αξιόλογο και πολύτιμο ανθρωπιστικό της έργο.
Ακόμη και σήμερα η Ντίρι ασχολείται ενεργά με όλα τα ιδρύματα που έχει ιδρύσει αλλά και σε αυτά τα οποία συμμετέχει. Ζει πλέον στην Πολωνία και έχει αποκτήσει δύο γιους.
