Τον τελευταίο καιρό έχω συνειδητοποιήσει ότι έχω αρκετά νεύρα και γκρινιάζω συνεχώς. Από πολύ μικρή ηλικία είχα θέμα με τα νεύρα και τώρα όσο πάει και αυξάνεται αυτο. Θέλω να εκτονωθώ σε κάποιον ή κάτι χτυπώντας το για να ηρεμήσω και εχω φτάσει αρκετές φορές σε αυτό το σημείο. Έχω χτυπήσει τοίχο με αποτέλεσμα να ματώσει το χέρι μου. Είναι όλα αυτά που κρατάω μέσα μου και μάλλον δεν αντέχω άλλο και μου φταίνε οι άλλοι. Δεν ξέρω πως να το διαχειριστώ και προς το παρόν δεν μπορώ να πάω σε κάποιον ειδικό παρόλο που ντρέπομαι. Χρειάζομαι μια συμβουλή γιατί δεν ξέρω αν μπορώ να το ελέγξω αλλο. Σας ευχαριστώ εκ των προτέρων.
Στο ερώτημα σας απάντησε ο Ιωάννης Νίκου, Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας – Συνθετικός Ψυχοθεραπευτής
Αγαπητή Αναγνώστρια,
Σύμφωνα με όσα αναφέρεις στην περιγραφή σου φαίνεται πως βιώνεις συχνά και για μεγάλο χρονικό διάστημα το συναίσθημα του θυμού που τολμώ να πω, πως ίσως μερικές φορές να μετατρέπεται σε οργή. Ο θυμός είναι ένα συναίσθημα που συγκαταλέγεται στα αρνητικά συναισθήματα και πολλές φορές μπορεί να σχετίζεται και με άλλα όπως το άγχος, η δυσαρέσκεια, η ματαίωση και ο πόνος. Ο θυμός μπορεί να έχει κατεύθυνση «προς τα έξω» και να το εκφράζεις στο περιβάλλον σου ή μπορεί να κατευθύνεται «προς τα μέσα», προς τον εαυτό σου.
Ο θυμός είναι μία συναισθηματική κατάσταση που η ένταση της ποικίλει, από έναν απλό ερεθισμό μέχρι έντονη μανία και οργή. Όταν θυμώνουμε οι χτύποι της καρδιάς και η πίεσή μας ανεβαίνουν και το ίδιο συμβαίνει και με τις ορμόνες μας. Ο θυμός προκαλείται από εξωτερικούς και εσωτερικούς παράγοντες. Μπορεί να θυμώνουμε κατά ενός συγκεκριμένου προσώπου, κατά μίας κατάστασης, ή ακόμα και εξαιτίας προβλημάτων που εντοπίζονται μέσα μας.
Η ενστικτώδης, φυσική έκφραση του θυμού είναι η επιθετική αντίδραση. Ο θυμός είναι μία φυσική και προσαρμοσμένη απάντηση στην απειλή. Ενέχει δυναμικά, συνήθως επιθετικά συναισθήματα και συμπεριφορές που μας επιτρέπουν να πολεμήσουμε και να αμυνθούμε όταν μας επιτίθενται. Μία συγκεκριμένη “ποσότητα θυμού είναι αναγκαία” για την επιβίωσή μας. Από την άλλη όμως δεν μπορούμε και να επιτιθέμεθα σε κάθε άτομο όταν αυτό μας ενοχλεί ή μας κατηγορεί. Υπάρχουν νόμοι, νόρμες και φυσικά κοινή λογική που βάζουν όρια στο που μπορεί να φτάσει ο θυμός μας.
Πολλές φορές ο θυμός βιώνεται ως διεγερτικός και ωθεί το άτομο επίμονα προς κάποια συναισθηματική εκτόνωση, που γίνεται επιτακτική και έντονη. Σε αυτές τις περιπτώσεις το άτομο προσπαθεί να τον συγκρατήσει αλλά δεν είναι εύκολο να τον κρύψει ή να τον προσπεράσει. Έτσι, ο καταπιεσμένος θυμός, παραμένει θυμός που δεν του επιτρέπεται να εκφραστεί αυθεντικά και που μεταμορφώνεται σε κάποιο άλλο συναίσθημα και μπορεί να πάρει μορφές φόβου, πικρίας, ενοχής ακόμα και κατάθλιψης. Καλώς ή κακώς κανένας άνθρωπος, όσο μορφωμένος ή πολιτισμένος και αν είναι, δεν εξαιρείται από αυτό το βασικό συναίσθημα.
Διαχείριση Θυμού
Αρκετοί χρησιμοποιούν τη θεωρία ότι « είναι καλό να αφήνουμε το θυμό να εκτονώνεται» ως μία ευκαιρία για να πληγώσουν άλλους. Έρευνες έχουν δείξει ότι αν αφεθούμε στον θυμό, αυτό μπορεί να οδηγήσει σταδιακά σε περισσότερο θυμό, επιθετικότητα που δεν ωφελεί τον εαυτό μας ή τον απέναντί μας για να επιλυθεί το όποιο πρόβλημα. Το ιδανικό είναι να ανακαλύψουμε τι κινητοποιεί το θυμό και να αναπτύξουμε στρατηγικές για να σταματήσουμε αυτούς τους παράγοντες από το να μας κινητοποιούν.
Η επίλυση του θυμού, δεν είναι μία απλή διαδικασία που μπορεί να συντελεστεί άμεσα. Υπάρχουν όμως μερικοί τρόποι για να κατευναστεί το αρχικό συναίσθημα ούτως ώστε να μην διοχετευθεί σε μεγαλύτερη έξαρση. Έτσι λοιπόν θα σου πρότεινα όσο είναι δυνατόν να προσπαθήσεις να ακολουθήσεις τα κάτωθι :
Α) Παρατήρησε: Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε πότε αρχίζουμε να θυμώνουμε. Ο θυμός έχει συγκεκριμένες σωματικές εκδηλώσεις: το πρόσωπο συνοφρυώνεται, τα χείλη σφίγγονται, οι μυς τεντώνονται, υπάρχει ένταση στα σαγόνια και το στόμα, το βλέμμα γίνεται άγριο, η ανάσα πιο κοφτή και το χρώμα του δέρματος γίνεται πιο χλωμό. Όταν εντοπίσεις αυτά τα σημάδια, καλό είναι να διακόψεις τη συζήτηση και να αποχωρήσεις από τον συγκεκριμένο χώρο, ώστε να αποφύγεις να ενεργήσεις εν βρασμώ ψυχής.
Β) Σκέψου: Χρειαζόμαστε χρόνο για να σκεφτούμε, ώστε να μπορέσουμε να διαχειριστούμε τον θυμό μας, αλλά και να αναλογιστούμε τις συνέπειες που θα υπάρξουν αν πούμε ή κάνουμε κάτι που αργότερα θα μετανιώσουμε. Μπορείς να μετρήσεις έως το 10, να πάρεις βαθιές ανάσες, να ηρεμήσεις και να χαλαρώσεις την ένταση στις κινήσεις σου.
Γ) Κάνε ένα διάλειμμα: Μια έξυπνη κίνηση είναι να στρέψουμε την προσοχή μας σε κάποια άλλη δραστηριότητα που θα μας βοηθήσει να εκτονωθούμε και να χαλαρώσουμε. Το καλύτερο είναι να ασχοληθούμε με κάποια σωματική δραστηριότητα ή να επιστρατεύσουμε το χιούμορ μας, ώστε να έχουμε χρόνο για να σκεφτούμε τι ακριβώς μας θύμωσε.
Δ) Διαπραγματεύσου: Νιώθουμε θυμό και τον εκφράζουμε. Αναλαμβάνουμε την ευθύνη για το συναίσθημα που νιώθουμε, παραδεχόμαστε τα λάθη μας και μοιραζόμαστε το συναίσθημα και τις σκέψεις μας με τον άλλο. Θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε στον άλλο τι είναι ακριβώς αυτό που μας προκάλεσε τον θυμό, καθώς επίσης και τις προσδοκίες μας από τον άλλο. Μιλάμε με σεβασμό και επιδιώκουμε ένα κλίμα ειρηνικό και πρόσφορο ώστε να εκφράσει ο καθένας το συναίσθημά του.
Τέλος, αν νιώθεις ότι ο θυμός σου συνεχίζει να είναι εκτός ελέγχου, αν έχει άσχημο αντίκτυπο στις σχέσεις σου και σε σημαντικά τμήματα της ζωής σου, σκέψου το ενδεχόμενο να απευθυνθείς σε έναν ψυχολόγο για να μάθεις πως να τον διαχειριστείς καλύτερα. Ο ψυχολόγος θα μπορέσει να σε βοηθήσει αρχικά να αναπτύξεις μηχανισμούς για την καλύτερη αντιμετώπισή του και στη συνέχεια να σε βοηθήσει να ανακαλύψεις τα αίτια που τον προκαλούν ώστε να μην επαναληφθεί. Μίλησε σε κάποιον ψυχολόγο αναφορικά με την έκταση του φαινομένου που έχεις παρατηρήσει ώστε να αναδειχθεί σε όλες τις πτυχές του. Έχει αποδειχθεί ότι η ψυχοθεραπεία σε περιπτώσεις θυμού, έχει βοηθήσει τα μέγιστα ώστε να βρεθούν τα αίτια και να κατευναστεί το συναίσθημα αυτό σε χαμηλά επίπεδα.
Ιωάννης Νίκου
Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας
Συνθετικός Ψυχοθεραπευτής
Μέλος BACP
Ευρυδάμαντος 33, 11745 Αθήνα
Τηλ : 2130 456530
Article Image cover fromhttp://www.depositphotos.com/
