Η υγιής αυτοεκτίμηση είναι ένα από τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά της υγιούς ανάπτυξης του παιδιού η οποία επηρεάζει όλη του την καθημερινή συμπεριφορά. Η κοινωνική, συμπεριφορική και συναισθηματική υγεία ενός παιδιού διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στον τρόπο με τον οποίο χειρίζεται τις αποτυχίες, την πίεση των συνομηλίκων και άλλες προκλήσεις σε όλη τη ζωή.
Η θετική αυτοεκτίμηση λειτουργεί ως προστατευτικός παράγοντας για την καλή ψυχική υγεία και την κοινωνικοποίηση. Η καλλιέργεια αυτοπεποίθησης συμβάλλει στη θετική κοινωνική συμπεριφορά και λειτουργεί ως προστατευτικό όταν το παιδί σου βιώνει άγχος και αρνητικές καταστάσεις.
Πώς διακρίνεται η υγιής αυτοεκτίμηση;
Η αυτοεκτίμηση αφορά βασικά τον τρόπο με τον οποίο το παιδί αντιλαμβάνεται τον εαυτό του, συμπεριλαμβανομένης της γνώμης του για τον εαυτό του και της ικανότητάς του να κάνει πράγματα. Διαμορφώνεται από το πόσο πολύ αισθάνεται ότι το αγαπούν και πόση υποστήριξη και ενθάρρυνση ή κριτική λαμβάνει από τα σημαντικά στη ζωή του άτομα, όπως οι γονείς, οι δάσκαλοι και οι φίλοι του.
Το να έχεις αυτοπεποίθηση δεν σημαίνει να σκέφτεσαι ότι ο κόσμος περιστρέφεται γύρω σου ή ότι οι ανάγκες σου είναι πιο σημαντικές από εκείνες των άλλων ανθρώπων. Δηλαδή, η υγιής αυτοεκτίμηση δεν είναι αλαζονεία ή ναρκισσισμός. Για αυτό θα πρέπει να εξισορροπήσεις την αυτοεκτίμηση του παιδιού σου με άλλες σημαντικές αξίες, όπως το να έχει ενσυναίσθηση, να είναι ευγενικό, να έχει καλούς τρόπους, να είναι φιλάνθρωπο και να έχει αίσθηση ευγνωμοσύνης.
1. Δείξε άνευ όρων αγάπη κάθε μέρα
Όταν το παιδί γνωρίζει πόσο πολύ το αγαπάς, λαμβάνεις μια αίσθηση ασφάλειας και “ανήκειν” που είναι ζωτικής σημασίας για την άποψή του για την αυταξία του. Η άνευ όρων αγάπη σου θέτει τις βάσεις για όλες τις υγιείς και δυνατές σχέσεις που θα δημιουργήσουν αργότερα στη ζωή του.
Αγκάλιασε λοιπόν το παιδί όταν το αποχαιρετάς, ξαπλώστε μαζί στον καναπέ και διαβάστε ένα βιβλίο. Με λίγα λόγια έκφρασε την αγάπη σου κάθε μέρα με διάφορους τρόπους. Καθώς το παιδί θα μεγαλώνει, αυτό το θεμέλιο αγάπης θα το βοηθήσει να χτίζει τους δικούς τους κοινωνικούς κύκλους, να κάνει φίλους και να δημιουργεί δεσμούς με ανθρώπους που θα συνεργάζεται.
2. Παίξτε μαζί και διασκεδάστε
Όταν παίζεις με το παιδί σου δείξε του ότι σου αρέσει να περνάς χρόνο μαζί του και εκτιμάς την παρέα του. Η διασκέδαση με το παιδί θα προσφέρει πολλά οφέλη και για τους δυο σας.
Όχι μόνο το παιδί θα αναπτύξει εμπιστοσύνη στις ικανότητές του αλλά θα γίνει ένα ενδιαφέρον και διασκεδαστικό άτομο που ικανό να δημιουργήσει σταθερούς κοινωνικούς δεσμούς. Ωστόσο, μελέτες έχουν δείξει ότι οι πιθανότητες ενός παιδιού να είναι ευτυχισμένο αυξάνονται και ο κίνδυνος κατάθλιψης και άγχους μειώνεται όταν συμμετέχει σε υγιεινό παιχνίδι.
3. Εμπιστεύσου του ευθύνες και εργασίες
Η ευθύνη για τις κατάλληλες για την ηλικία του δουλειές δίνει στο παιδί την αίσθηση του σκοπού και της ολοκλήρωσης. Ακόμα κι αν δεν κάνει κάτι απολύτως σωστά, πες του ότι εκτιμάς τις προσπάθειές του. Επαίνεσέ το, βέβαια, για όλα τα πράγματα που κάνει καλά και διαβεβαίωσέ το ότι με την πάροδο του χρόνου, θα βελτιώνεται σε πολλά πράγματα.
Το να έχει δουλειές και ευθύνες δίνει στο παιδί την αίσθηση του ελέγχου της ζωής του, ενώ η ευθύνη για μικρές δουλειές στο σπίτι μπορεί να βοηθήσει πολύ στην οικοδόμηση εμπιστοσύνης και ανθεκτικότητας.
4. Ενθάρρυνε την ανεξαρτησία
Τα χρόνια του δημοτικού σχολείου είναι μια περίοδος ταχέως αναπτυσσόμενης ανεξαρτησίας στα παιδιά. Όταν φτάσουν στη μέση σχολική ηλικία, πολλά παιδιά αρχίζουν να περνούν χρόνο μόνα τους στο σπίτι, να περπατούν μόνα τους στο σχολείο και να βοηθούν τα μικρότερα αδέρφια.
Για αυτό, λοιπό, είναι σημαντικό να επιτρέψεις στο παιδί σου να γίνεται όλο και πιο ανεξάρτητο. Άφησε το να καταλάβει πώς να μιλά μόνο του στους δασκάλους για τυχόν προβλήματα, να οργανώνει τις εργασίες του για το σπίτι, να βεβαιώνεται ότι είναι καταλλήλως προετοιμασμένο για τα αθλήματά του κ.ά.
5. Μην το προσβάλλεις
Όταν το παιδί συμπεριφέρεται άσχημα ή κάνει κάτι που του έχεις απαγορεύσει, φρόντισε να διαχωρίσεις τη συμπεριφορά από το παιδί σου. Θυμίσου πως το παιδί είναι άνθρωπος όπως και εσύ που πιθανότατα θα εκνευριστείς. Το να βιώνεις αυτά τα συναισθήματα είναι απολύτως φυσιολογικό, αλλά μην ξεκινήσεις να φωνάζεις ή να ντροπιάζεις το παιδί σου, ειδικά μπροστά σε άλλους ανθρώπους.
Αντίθετα, μίλησε στο παιδί στον κατάλληλο τόνο αλλά με σεβασμό. Βάλε το συναίσθημα στην πειθαρχία. Ένας καλός τρόπος για να το κάνεις αυτό είναι χρησιμοποιώντας φυσικές και λογικές συνέπειες και μιλώντας στο παιδί με ευχάριστο και φιλικό τόνο.
6. Κάνε την αποτυχία εμπειρία εκμάθησης
Δώσε έμφαση στο γεγονός ότι το να είσαι άνθρωπος σημαίνει να κάνεις λάθη και να μην είσαι τέλειος. Δίδαξε στο παιδί να βλέπει τις αποτυχίες ως ευκαιρίες για βελτίωση και ανάπτυξη.
Να έχεις υπομονή με το παιδί όταν κάνει λάθη. Και, αν διαπιστώσεις ότι έχει κάποιες αποτυχίες στο σχολείο ή αντιμετωπίζει προβλήματα συμπεριφοράς, κάνε ό,τι μπορείς για να μετατρέψεις αυτές τις καταστάσεις σε ευκαιρίες ανάπτυξης. Έτσι, θα καταφέρει να αναπτύξει αυτοπεποίθηση και να εξασκήσει και άλλες δεξιότητές του.
7. Πρότρεψέ το να δημιουργεί
Πρότρεψέ το να δημιουργεί και να επιδεικνύει την δουλειά του στο σπίτι. Όταν δημιουργεί έργα τέχνης, γράφει μια ιστορία ή κάνει μία εργασία για το σχολείο, κάλεσέ το να σου μιλήσει για τη δουλειά του αλλά και να είναι άνετο να το κάνει και μπροστά σε άλλους. Ρώτησε τι θέλει να σκέφτεται ή να βρει τι του αρέσει περισσότερο στις δημιουργίες του ή τι άλλο θέλει να φτιάξει. Έτσι, θα καταλάβει πως ο κόπος του αξίζει προσοχή.
Γιατί να χτίσεις την αυτοεκτίμηση του;
Το να εργάζεσαι για να χτίσεις την αυτοεκτίμηση του παιδιού σου είναι ένας από τους καλύτερους τρόπους με τους οποίους μπορείς να περάσεις τον χρόνο σου ως γονιός. Και παρ’ όλο που μπορεί να χρειαστεί λίγη επιπλέον προσπάθεια μερικές φορές, θα προετοιμάσεις το παιδί για την θετική αυτοεκτίμηση και την επιτυχία τώρα και στο μέλλον.
Όμως μην περιμένεις το παιδί να είναι τέλειο, όπως άλλωστε δεν είναι κανείς. Μπορεί να μην το κάνεις τα πάντα σωστά όλη την ώρα, και αυτό είναι εντάξει. Εφόσον προσπαθείς συνεχώς για το καλό παιδιού σου και μοιράζεσαι την αγάπη και τη θετικότητα σου μαζί του, οικοδομείς την σημασία της εμπιστοσύνης για την ζωή του.
