Ενώ το σύνδρομο ξεχασμένου μωρού μπορεί να εμφανιστεί οποιαδήποτε εποχή του χρόνου, είναι ιδιαίτερα θανατηφόρο από τον Απρίλιο έως τον Σεπτέμβριο κάθε έτους. Την άποψη αυτή αποδεικνύει και η τραγική ιστορία του πατέρα που ξέχασε το 5,5 μηνών βρέφος του μέσα στο αμάξι στην Άρτα. Ο πατέρας ξέχασε τελείως πως πριν πάει στη δουλειά του έπρεπε να αφήσει το παιδί του στο βρεφονηπιακό σταθμό, οπότε και το άφησε για σχεδόν 6 ώρες μέσα στο αμάξι.
Μια ζεστή ανοιξιάτικη ή καλοκαιρινή μέρα, ένα αυτοκίνητο μπορεί να ζεσταθεί σε επικίνδυνες θερμοκρασίες σε μόλις δέκα λεπτά. Ο θάνατος από υπερθερμία είναι ο επίσημος ιατρικός προσδιορισμός των θερμών θανάτων σε τέτοιες περιπτώσεις.
Ποιοι διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο;
Τα μικρά παιδιά, οι ηλικιωμένοι και τα άτομα με αναπηρία που μένουν μόνα τους σε κάποιο όχημα διατρέχουν υψηλότερο. Από το 1990, 943 παιδιά έχουν πεθάνει ως αποτέλεσμα θερμοπληξίας μέσα σε αυτοκίνητα. Ο κλινικός ορισμός της θερμοπληξίας είναι όταν η θερμοκρασία του σώματος ενός ατόμου υπερβαίνει τους 104 βαθμούς. Ένα ατυχές στατιστικό είναι ότι κάθε χρόνο κατά μέσο όρο 40 παιδιά πεθαίνουν από τυχαία εγκατάλειψη, σκόπιμη εγκατάλειψη ή από ελλειπή επίβλεψη σε ένα όχημα. Εκτός από την αδυναμία ενός παιδιού να ξεφύγει από τα συστήματα ασφαλείας ή να ξεκλειδώσει τις πόρτες του αυτοκινήτου, το σώμα των παιδιών υπερθερμαίνεται τρεις έως πέντε φορές πιο γρήγορα από τους ενήλικες. Φανταστείτε λοιπόν τι μπορεί να συμβεί σε ένα βρέφος.
Τι είναι το σύνδρομο ξεχασμένου μωρού;
Το σύνδρομο ξεχασμένου μωρού αναφέρεται στο τι συμβαίνει όταν οι γονείς αφήνουν κατά λάθος ένα μωρό ή μικρό παιδί σε ένα κλειδωμένο αυτοκίνητο και συχνά αυτή τους η πράξη έχει τραγικά αποτελέσματα. Είναι η ιατρική εξήγηση που περιγράφει πώς ένας γονέας μπορεί να φύγει από το αυτοκίνητο χωρίς να σκέφτεται το παιδί του στο πίσω κάθισμα. Το σύνδρομο ξεχασμένου μωρού εμφανίζεται συχνά όταν οι γονείς εστιάζουν σε μελλοντικές εργασίες αντί στη στιγμή. Ειδικά εάν το μωρό είναι ήρεμο ή κοιμάται, τότε είναι ακόμα πιο δύσκολο για τον γονέα να το αντιληφθεί.
Το τμήμα της κινητικής μνήμης του εγκεφάλου μας ανταγωνίζεται το γνωστικό μέρος του εγκεφάλου, υπερισχύοντας. Σε αυτό το παράδειγμα, αυτό θα σήμαινε να φύγετε από τη δουλειά με την πρόθεση να σταματήσετε σε κάποιο κατάστημα και στη συνέχεια να βρεθείτε στο γκαράζ σας έχοντας ξεχάσει ότι σκοπεύατε να κάνετε μια στάση αλλού. Αυτό το φαινόμενο συμβαίνει ως φυσιολογικό μέρος της λειτουργίας του εγκεφάλου μας και όχι επειδή κάτι δεν πάει καλά με τη δομή του εγκεφάλου μας.
Στην περίπτωση του συνδρόμου ξεχασμένου μωρού, δύο πράγματα συμβαίνουν συχνά. Πρώτον, ένας γονιός ξεφεύγει από την κανονική του ρουτίνα. Για παράδειγμα, κάποιος που συνήθως δεν μεταφέρει ένα παιδί στον παιδικό σταθμό και μπορεί να ξεχάσει πως πρέπει να το κάνει αυτήν την ημέρα. Στη συνέχεια οδηγούν στη δουλειά τους κανονικά, με τον κινητικό φλοιό να μην σκέφτεται τον γνωστικό εγκέφαλο και να οδηγεί τον γονέα να ξεχάσει εντελώς το παιδί του βρίσκεται στο πίσω μέρος. Περνούν τη μέρα τους χωρίς να θυμούνται την πρόθεσή τους να αφήσουν ένα παιδί και ανυπομονούν να δουν το παιδί το βράδυ.
Σε πολλές περιπτώσεις με το σύνδρομο ξεχασμένου μωρού, οι γονείς που συνήθως δεν πηγαίνουν το παιδί τους στον παιδικό σταθμό ή στην μπέιμπι σίτερ, επειδή αυτόματα ακολουθούν την διαδρομή που κάνουν κάθε μέρα από και προς την δουλειά τους. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο γονιός οδηγεί την συνηθισμένη διαδρομή χωρίς καν να το σκεφτεί.
Για να αποτρέψουμε αυτές τις τραγωδίες, πρέπει πρώτα να τις σκεφτούμε. Να ξέρετε ότι αυτό μπορεί να συμβεί σε οποιονδήποτε και να είστε προνοητικοί κάθε φορά που μεταφέρετε ένα παιδί. Σκεφτείτε να ελέγξετε το πίσω κάθισμα ως μέρος της ρουτίνας εξόδου του αυτοκινήτου σας.
Ποιο είναι το προφίλ ενός γονέα που μπορεί να ξεχάσει το παιδί του στο αυτοκίνητο;
Δεν υπάρχει σταθερό προφίλ σχετικά με τον χαρακτήρα του γονέα που ξεχνά το παιδί του στο αυτοκίνητο. Το σύνδρομο του ξεχασμένου μωρού επηρεάζει τους γονείς ανεξάρτητα από φυλή, φύλο, εισοδήματα και μορφωτικά επίπεδα, ακόμα και από την προσωπική ιδιοσυγκρασία του καθενός. Το να ξεχαστεί ένα παιδί στο αυτοκίνητο συμβαίνει πιο συχνά όταν ένας γονέας έχει μια αλλαγή στη ρουτίνα του ή όταν κάνει πολλά πράγματα αυτόματα χωρίς σκέψη.
Το να κάνει κανείς μια πράξη χωρίς σκέψη ονομάζεται κινητική μνήμη. Όταν κάνετε μια δραστηριότητα χρησιμοποιώντας κινητική μνήμη, ελευθερώνεται χώρος στον εγκέφαλό σας για να σκεφτείτε τις μελλοντικές εργασίες που έχετε να κάνετε.
Ένα ήσυχο μωρό ή ένα μικρό παιδί στο πίσω κάθισμα θα μπορούσε εύκολα να ξεχαστεί από έναν γονέα που:
- έχει φύγει από τη στιγμή και
- επικεντρώνεται στο μέλλον
Τι συμβαίνει στο ανθρώπινο σώμα σε ένα ζεστό αυτοκίνητο;
Είναι αυτονόητο ότι η θερμοπληξία είναι ένας τρομερός τρόπος να πεθάνεις. Στις τελευταίες στιγμές της ζωής ενός παιδιού, η αδυναμία να ξεφύγει από τη ζέστη οδηγεί σε συντριπτικό πανικό. Όταν το σώμα δεν μπορεί να κρατήσει τη θερμοκρασία του πυρήνα του κοντά στα ανεχτά όρια, τότε θα επέλθει η θερμοπληξία. Εκτός από την κακή ικανότητα του σώματος ενός παιδιού να ρυθμίζει τη θερμοκρασία του, τα παιδιά δεν ιδρώνουν τόσο πολύ όσο οι ενήλικες. Επιπλέον, το σώμα ενός παιδιού θερμαίνεται 3 έως 5 φορές πιο γρήγορα από έναν ενήλικα. Ανάλογα με την ηλικία τους, τα παιδιά μπορεί να μην μπορούν να βγουν από τα συστήματα ασφαλείας τους, να ξεφύγουν από το όχημα ή να βγάλουν τα ρούχα τους για να δροσιστούν.
Μετά από περίπου 20 λεπτά έκθεσης στη θερμότητα, θα συμβεί ένα από τα δύο πράγματα: 1) εάν έχει τις αισθήσεις του, ένα παιδί θα φοβηθεί και θα πανικοβληθεί ότι δεν μπορεί να ξεφύγει. ή 2) τα περισσότερα παιδιά χάνουν τις αισθήσεις τους και βρίσκονται σε κώμα.
Πώς πεθαίνεις από υπερθερμία; Ο ιδρώτας και οι σφυγμοί εξασθενούν. Μόλις το σώμα φτάσει τους 105 βαθμούς, θα εμφανιστούν σωματικά συμπτώματα. Ο ιδρώτας θα γίνει βαρύς και ο σφυγμός θα γίνει αδύναμος, αλλά γρήγορος. Αρχικά, το δέρμα είναι δροσερό, μαλακό και χλωμό. Τελικά, επώδυνοι ακούσιοι μυϊκοί σπασμοί εμφανίζονται ως αποτέλεσμα της συνεχιζόμενης απώλειας σωματικών υγρών.
Το ερώτημα φαίνεται ακατανόητο. Πώς θα μπορούσε ένας γονιός να ξεχάσει ότι το δικό του παιδί ήταν ποτέ μέσα στο αυτοκίνητό του;
Ο David Diamond, καθηγητής ψυχολογίας, μοριακής φαρμακολογίας και φυσιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Φλόριντα, έχει πει ότι επιστημονικές μελέτες του εγκεφάλου αποδεικνύουν ότι το Σύνδρομο του Ξεχασμένου Μωρού υπάρχει στην πραγματικότητα.
«Είναι εκεί που ο γονέας χάνει εντελώς την επίγνωση ότι το παιδί είναι στο αυτοκίνητο». “Είναι το σύστημα συνήθειας του εγκεφάλου μας. Μας επιτρέπει να κάνουμε πράγματα χωρίς να τα σκεφτόμαστε.”
Ο Diamond μελετά το Σύνδρομο του Ξεχασμένου Μωρού από το 2004. Με βάση την έρευνά του, έχει αναπτυχθεί μια υπόθεση για το πώς συμβαίνουν τέτοιες τραγωδίες.
Ο Diamond εξήγησε ότι όταν υπάρχει ανταγωνισμός μεταξύ του “συστήματος μνήμης συνήθειας” του εγκεφάλου και του “προοπτικού συστήματος μνήμης” του εγκεφάλου και το σύστημα μνήμης συνήθειας αναλαμβάνει, τότε μπορεί να εμφανιστεί το Σύνδρομο του Ξεχασμένου Μωρού.
Υπό συνθήκες στέρησης ύπνου ή άγχους, ο Diamond είπε ότι οι γονείς μπορούν να κάνουν προεπιλογή επαναλαμβανόμενων ενεργειών. Για παράδειγμα, μια συνηθισμένη οδήγηση από το σπίτι στη δουλειά, αντί από το σπίτι στον παιδικό σταθμό, εκτελείται αυτόματα, εξήγησε. Aκόμη είναι πιθανό οι γονείς που είναιπιο εύκολο να ξεχάσουν ένα παιδί στο αυτοκίνητο, να είναι εκείνοι που δεν ασχολούνται τόσο με την φροντίδα του παιδιού και συνάμα έχουν τρομερό στρες και διάφορα προβλήματα να επιλύσουν.
Σύνδρομο ξεχασμένου μωρού: Γιατί οι γονείς αφήνουν τα παιδιά σε ζεστά αυτοκίνητα
Ήταν αυτοί οι γονείς μεθυσμένοι, ψυχικά άρρωστοι ή απλώς θα κατηγορηθούν για βαριά αμέλεια;
Οι απαντήσεις σε αυτές τις ερωτήσεις είναι συνήθως όχι. Αντίθετα, η μεγάλη πλειοψηφία των οικογενειών που βιώνουν αυτή την τραγωδία είναι στοργικοί γονείς, αφοσιωμένοι στην ανατροφή των παιδιών και συντετριμμένοι από αυτά τα ατυχήματα.
