Η εξαρτημένη διαταραχή προσωπικότητας (DPD) είναι ένας τύπος αγχώδους διαταραχής προσωπικότητας. Τα άτομα συχνά αισθάνονται αβοήθητα, υποτακτικά ή ανίκανα να φροντίσουν τον εαυτό τους. Μπορεί να δυσκολεύονται να λάβουν απλές αποφάσεις. Αλλά, με τη βοήθεια, κάποιος με εξαρτημένη προσωπικότητα μπορεί να μάθει αυτοπεποίθηση και αυτοπεποίθηση.

Τι είναι η διαταραχή εξαρτημένης προσωπικότητας (DPD);

Οι ειδικοί ψυχικής υγείας περιγράφουν την προσωπικότητα ως τον τρόπο σκέψης, συναισθήματος και συμπεριφοράς ενός ατόμου. Μια διαταραχή προσωπικότητας επηρεάζει τον τρόπο που σκέφτονται ή ενεργούν οι άνθρωποι, με αποτέλεσμα να συμπεριφέρονται διαφορετικά με την πάροδο του χρόνου.

Η εξαρτημένη διαταραχή προσωπικότητας (DPD) είναι ένας από τους 10 τύπους διαταραχών προσωπικότητας. Άλλοι τύποι περιλαμβάνουν αντικοινωνική διαταραχή προσωπικότητας, ναρκισσιστική διαταραχή προσωπικότητας και παρανοϊκή διαταραχή προσωπικότητας. Η εξαρτημένη διαταραχή προσωπικότητας ξεκινά συνήθως κατά την παιδική ηλικία ή στην ηλικία των 29 ετών.

Τα άτομα με DPD έχουν μια συντριπτική ανάγκη να έχουν άλλους να τα φροντίζουν. Συχνά, ένα άτομο με DPD βασίζεται σε κοντινά του άτομα για τις συναισθηματικές ή σωματικές του ανάγκες. Άλλοι μπορεί να τους περιγράψουν ως άπορους ή κολλητούς.

Τα άτομα με DPD μπορεί να πιστεύουν ότι δεν μπορούν να φροντίσουν τον εαυτό τους. Μπορεί να δυσκολεύονται να λάβουν καθημερινές αποφάσεις, όπως τι να φορέσουν, χωρίς τη διαβεβαίωση των άλλων.

Οι στατιστικές δείχνουν ότι περίπου το 10% των ενηλίκων έχουν διαταραχή προσωπικότητας. Λιγότερο από το 1% των ενηλίκων πληρούν τα κριτήρια για DPD. Περισσότερες γυναίκες παρά άνδρες τείνουν να έχουν DPD.

Τι προκαλεί τη διαταραχή εξαρτημένης προσωπικότητας (DPD);

Οι ειδικοί ψυχικής υγείας δεν έχουν καταλάβει τι προκαλεί DPD. Πιστεύουν ότι προκύπτει από ένα μείγμα γενετικής, περιβάλλοντος και ανάπτυξης. Οι ειδικοί βρήκαν ότι το DPD είναι πιο πιθανό σε άτομα με ιδιαίτερες εμπειρίες ζωής, όπως:

• Καταχρηστικές σχέσεις: Τα άτομα που έχουν ιστορικό καταχρηστικών σχέσεων έχουν υψηλότερο κίνδυνο διάγνωσης DPD.
• Παιδικό τραύμα: Τα παιδιά που έχουν βιώσει παιδική κακοποίηση (συμπεριλαμβανομένης της λεκτικής κακοποίησης) ή παραμέλησης μπορεί να αναπτύξουν DPD. Μπορεί επίσης να επηρεάσει άτομα που παρουσίασαν μια απειλητική για τη ζωή ασθένεια κατά την παιδική ηλικία.
• Οικογενειακό ιστορικό: Κάποιος με ένα μέλος της οικογένειας που έχει DPD ή άλλη αγχώδη διαταραχή μπορεί να είναι πιο πιθανό να έχει διάγνωση DPD.
• Ορισμένες πολιτιστικές και θρησκευτικές ή οικογενειακές συμπεριφορές: Μερικοί άνθρωποι μπορεί να αναπτύξουν DPD λόγω πολιτιστικών ή θρησκευτικών πρακτικών που δίνουν έμφαση στην εξάρτηση από την εξουσία. Αλλά η παθητικότητα ή η ευγένεια από μόνα τους δεν είναι σημάδι DPD.

Ποια είναι τα συμπτώματα της διαταραχής εξαρτημένης προσωπικότητας (DPD);

Κάποιος με διαταραχή εξαρτημένης προσωπικότητας μπορεί να έχει πολλά συμπτώματα, όπως:

• Αποφυγή προσωπικής ευθύνης.
• Δυσκολία να είσαι μόνος.
• Φόβος εγκατάλειψης και αίσθημα ανικανότητας όταν τελειώνουν οι σχέσεις.
• Υπερευαισθησία στην κριτική.
• Απαισιοδοξία και έλλειψη αυτοπεποίθησης.
• Δυσκολία στη λήψη καθημερινών αποφάσεων.

Πώς γίνεται η διάγνωση της διαταραχής εξαρτημένης προσωπικότητας (DPD);

Ο πάροχος υγειονομικής περίθαλψης σας κάνει μια φυσική εξέταση για να καταλάβει εάν κάποια άλλη πάθηση μπορεί να προκαλεί συμπτώματα. Ένας πάροχος ψυχικής υγείας κάνει τη διάγνωση DPD.

Ένας πάροχος ψυχικής υγείας θα μιλήσει μαζί σας για το παρελθόν σας ιστορικό ψυχικής υγείας. Οι ερωτήσεις μπορεί να περιλαμβάνουν πώς αισθάνεστε, τυχόν άλλες ανησυχίες για την ψυχική υγεία και τυχόν προβλήματα χρήσης ουσιών. Ο πάροχος συγκρίνει τις απαντήσεις σας με παράγοντες που αναφέρονται στο Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο Ψυχικών Διαταραχών (DSM-5).

Για μια διάγνωση DPD, ένας πάροχος θα αναζητήσει πέντε από τα διαγνωστικά κριτήρια DSM-5.

Αυτοί οι παράγοντες περιλαμβάνουν:

• Καταναλωτικός, μη ρεαλιστικός φόβος ότι θα με εγκαταλείψουν.
• Ανήσυχα ή αβοήθητα συναισθήματα όταν είστε μόνοι.
• Αδυναμία διαχείρισης των ευθυνών της ζωής χωρίς να ζητήσετε βοήθεια από άλλους.
• Προβλήματα έκφρασης γνώμης από φόβο απώλειας υποστήριξης ή έγκρισης.
• Ισχυρή ώθηση να λάβετε υποστήριξη από άλλους, ακόμη και να επιλέξετε να κάνετε δυσάρεστα πράγματα για να την αποκτήσετε.
• Δυσκολεύεστε να λαμβάνετε καθημερινές αποφάσεις χωρίς τη συμβολή ή τη διαβεβαίωση από άλλους.
• Δυσκολεύεστε να ξεκινήσετε ή να ολοκληρώσετε έργα λόγω έλλειψης αυτοπεποίθησης ή ικανότητας λήψης αποφάσεων.
• Προτρέπετε να αναζητήσετε μια νέα σχέση για να παρέχετε υποστήριξη και έγκριση όταν τελειώσει μια στενή σχέση.

Πώς μπορώ να διαχειριστώ ή να θεραπεύσω τη διαταραχή εξαρτημένης προσωπικότητας (DPD);

Ένας πάροχος ψυχικής υγείας μπορεί να σας βοηθήσει να διαχειριστείτε το DPD. Μπορεί να έχετε ψυχοθεραπεία (θεραπεία ομιλίας) όπως η γνωσιακή-συμπεριφορική θεραπεία (CBT). Αυτή η φροντίδα σας διδάσκει νέους τρόπους να χειρίζεστε δύσκολες καταστάσεις. Η ψυχοθεραπεία και η CBT μπορεί να χρειαστούν χρόνο πριν αρχίσετε να αισθάνεστε καλύτερα. Με την ψυχοθεραπεία και τη CBT, ο πάροχος σας σας καθοδηγεί να βελτιώσετε την αυτοπεποίθησή σας. Θα εργαστείτε για να γίνετε πιο δραστήριοι και πιο αυτοδύναμοι. Ο παροχέας σας θα σας μιλήσει επίσης για την εύρεση πιο θετικών σχέσεων. Μια θετική, ουσιαστική σχέση μπορεί να δημιουργήσει αυτοπεποίθηση και να σας βοηθήσει να ξεπεράσετε μερικά από τα συμπτώματα της DPD. Εάν το DPD σας προκαλεί κατάθλιψη ή άγχος, ο πάροχος μπορεί να σας συνταγογραφήσει φάρμακα. Μπορείτε να πάρετε φάρμακα κατά της κατάθλιψης, όπως η φλουοξετίνη (Prozac®). Ή ο παροχέας σας μπορεί να συστήσει ηρεμιστικά, όπως η αλπραζολάμη (Xanax®).

Μπορεί να προληφθεί η διαταραχή εξαρτημένης προσωπικότητας (DPD);

Ενδέχεται να μην μπορείτε να αποτρέψετε το DPD. Αλλά η θεραπεία μπορεί να βοηθήσει τα άτομα που κινδυνεύουν να αναπτύξουν τη διαταραχή να βρουν τρόπους για να αποφύγουν ή να χειριστούν δύσκολες καταστάσεις. Ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι οι υγιείς σχέσεις μπορεί να βοηθήσουν στην πρόληψη της εμφάνισης DPD αργότερα στη ζωή του παιδιού. Εάν ένα παιδί έχει έστω και μία ισχυρή σχέση με έναν φίλο, γονέα ή δάσκαλο, μπορεί να αντιμετωπίσει τις βλαβερές συνέπειες των άλλων.

Ποιες είναι οι προοπτικές για κάποιον με διαταραχή εξαρτημένης προσωπικότητας (DPD);

Κάποιος με DPD μπορεί να ζήσει μια συναισθηματικά υγιή ζωή εάν λάβει θεραπεία από έναν πάροχο ψυχικής υγείας. Η εκμάθηση νέων τρόπων αντιμετώπισης δύσκολων καταστάσεων μπορεί να κάνει τη διαφορά στη συνολική τους άποψη. Τα άτομα που δεν λαμβάνουν θεραπεία μπορεί να διατρέχουν κίνδυνο κατάθλιψης και άγχους. Χωρίς θεραπεία, ένα άτομο μπορεί να κάνει κατάχρηση ουσιών και να αναπτύξει προβλήματα όπως ο εθισμός στα ναρκωτικά ή ο αλκοολισμός. Χωρίς θεραπεία, οι άνθρωποι είναι πιο πιθανό να παραμείνουν σε ανθυγιεινές ή καταχρηστικές σχέσεις. Εάν εσείς ή κάποιος που γνωρίζετε είναι σε μια επικίνδυνη ή καταχρηστική σχέση, επικοινωνήστε με την Εθνική Γραμμή για την Οικογενειακή Βία ή καλέστε το 1.800.799.SAFE (7233). Αυτή η υπηρεσία προσφέρει δωρεάν, εμπιστευτική υποστήριξη. Οι δικηγόροι είναι διαθέσιμοι 24 ώρες την ημέρα, 365 ημέρες το χρόνο.

Πότε πρέπει να απευθυνθώ σε πάροχο υγειονομικής περίθαλψης σχετικά με τη διαταραχή εξαρτημένης προσωπικότητας (DPD);

Ο πάροχος υγειονομικής περίθαλψης μπορεί να σας βοηθήσει να αποφασίσετε εάν πρέπει να επισκεφτείτε έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας. Μερικοί λόγοι για να μιλήσετε για την ψυχική σας υγεία με τον παροχέα σας περιλαμβάνουν: Συχνά αισθήματα άγχους. Ευερεθιστότητα ή κυκλοθυμία. Απώλεια ή αλλαγή στην όρεξη. Επίμονες αρνητικές σκέψεις για τον εαυτό σας. Πρόβλημα συγκέντρωσης. Σημείωμα από την κλινική του Κλίβελαντ Η εξαρτημένη διαταραχή προσωπικότητας μπορεί να προκαλέσει άγχος και κατάθλιψη εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία. Αλλά ένας επαγγελματίας ψυχικής υγείας μπορεί να σας βοηθήσει να βρείτε νέους τρόπους για να αντιμετωπίσετε δύσκολες καταστάσεις. Μπορείτε επίσης να μάθετε να γίνεστε πιο σίγουροι για τον εαυτό σας και να στηρίζετε τον εαυτό σας. Μπορεί να πάρει χρόνο, αλλά ένας πάροχος μπορεί να σας βοηθήσει να νιώσετε καλύτερα.