Ανησυχητικές διαστάσεις έχουν πάρει τα ολοένα και αυξανόμενα περιστατικά βίας με πρωταγωνιστές νεαρά παιδιά που επιδίδονται σε αποτροπιαστικές πράξεις εναντίον συνομήλικων τους.
Μέσα σε λίγα εικοσιτετράωρα άλλες τρεις υποθέσεις ξυλοδαρμών και κακοποίησης συνομήλικων παιδιών είδαν το φως της δημοσιότητας. Στην Κηφισιά τριάντα άτομα κυνήγησαν δύο 15χρονα παιδιά, τα οποία κατέληξαν στο νοσοκομείο μετά από τον ξυλοδαρμό τους. Σύμφωνα με μαρτυρίες τους είχαν ακινητοποιήσει στο έδαφος και τους χτυπούσαν με καδρόνια, μπουνιές και κλωτσιές. Το πιο σοκαριστικό είναι ότι η συγκεκριμένη επίθεση έγινε για τα μάτια μιας κοπέλας!
Λίγο βορειότερα, στη Θεσσαλονίκη ένα 12χρονο κορίτσι έσβησε το τσιγάρο της στο στήθος 13χρονου κοριτσιού. Την καταγγελία έκανε η μητέρα του θύματος σύμφωνα με την οποία «η κόρη μου δέχτηκε να την συναντήσει, μόλις έφτασε στο σημείο το κορίτσι ήταν εκεί με 5 παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας και με ύβρεις, απειλές και φωνές επιτέθηκε στην κόρη μου και το αποκορύφωμα αυτού ήταν να σβήσει το τσιγάρο που κάπνιζε πάνω στο στήθος της κόρης μου».
Ο κύκλος της βίας όμως δε σταματά αφού και δεύτερο περιστατικό σημειώθηκε στη Θεσσαλονίκη, με θύμα έναν 17χρονο, στον οποίο είχαν στήσει καρτέρι έξω από το σχολείο του ανήλικοι συμμαθητές του για να τον ξυλοκοπήσουν. Ο νεαρός μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο «Παπαγεωργίου» με εκδορές στο πρόσωπο και το σώμα του.
Το κοινό χαρακτηριστικό και των τριών περιπτώσεων είναι ότι τόσο οι θύτες όσο και τα θύματά τους είναι νεαρά παιδιά, στην εφηβική ηλικία. Πότε όμως ένας έφηβος εκδηλώνει αυτή τη συμπεριφορά και γιατί;
Η εφηβεία είναι μια περίοδος σημαντικής σωματικής, συναισθηματικής και ψυχολογικής ανάπτυξης, αλλά μπορεί επίσης να είναι μια περίοδος που ορισμένοι έφηβοι εκδηλώνουν βίαιη συμπεριφορά. Ενώ οι περισσότεροι έφηβοι περνούν αυτή τη φάση χωρίς να γίνονται βίαιοι, κάποιοι άλλοι ξεπερνούν τα όρια και γίνονται οι δράστες ξυλοδαρμών και κακοποιήσεων.
Πως μπορούν οι έφηβοι να εκτεθούν στη βία;
Στη σύγχρονη εποχή όπου η πληροφορία διαδίδεται με ραγδαίους ρυθμούς η πρόσβαση στη βία είναι εξαιρετικά εύκολη.
Αιτίες Εφηβικής Βίας:
- Πίεση συνομηλίκων: Οι έφηβοι συχνά αναζητούν αποδοχή από τους συνομηλίκους τους. Η πίεση αυτή μπορεί να ωθήσει ορισμένους εφήβους να εμπλακούν σε βίαιη συμπεριφορά για να ταιριάξουν με ορισμένες ομάδες ή για να τους αποδείξουν την πίστη τους.
- Οικογενειακό περιβάλλον: Ένα ταραγμένο οικογενειακό περιβάλλον, που χαρακτηρίζεται από ενδοοικογενειακή βία, παραμέληση ή κατάχρηση ουσιών, μπορεί να συμβάλει στη βία των εφήβων. Η βία μέσα στην οικογένεια έχει ως αποτέλεσμα να αναπτύξει ο έφηβος επιθετική συμπεριφορά στο εξωτερικό του περιβάλλον.
- Ζητήματα ψυχικής υγείας: Οι διαταραχές ψυχικής υγείας που δεν έχουν διαγνωστεί ή δεν έχουν θεραπευθεί, όπως η διαταραχή συμπεριφοράς ή η κατάθλιψη, μπορεί να οδηγήσουν σε βίαια ξεσπάσματα σε ορισμένους εφήβους.
- Χρήση ουσιών: Η χρήση ναρκωτικών και αλκοόλ μπορεί να βλάψει την κρίση των εφήβων και να μειώσει τις αναστολές τους , καθιστώντας τους πιο επιρρεπείς σε βίαιες πράξεις, ενώ βρίσκονται υπό την επήρεια.
- Εκφοβισμός: Το να είσαι θύμα εκφοβισμού ή διαδικτυακού εκφοβισμού μπορεί να οδηγήσει μερικούς εφήβους να εκδηλώσουν απογοήτευση ή θυμό.
- Θυματοποίηση συνομηλίκων: Οι έφηβοι που βιώνουν θυματοποίηση από συνομηλίκους ή κοινωνικό αποκλεισμό μπορεί να αναπτύξουν συναισθήματα θυμού και αγανάκτησης, τα οποία μπορεί να εκδηλωθούν ως βίαιη συμπεριφορά.
- Επιρροή μέσων: Η έκθεση σε βίαια μέσα, όπως βιντεοπαιχνίδια, ταινίες και μουσική, μπορεί να απευαισθητοποιήσει ορισμένους εφήβους στη βία και να συμβάλει στην επιθετική συμπεριφορά.
- Κοινωνικοί Παράγοντες: Οι κοινωνικοοικονομικές ανισότητες, η βία στη γειτονιά και η έλλειψη πρόσβασης σε θετικές ψυχαγωγικές δραστηριότητες μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο της εφηβικής βίας.
Πιθανές λύσεις και παρεμβάσεις:
- Υποστήριξη Ψυχικής Υγείας: Εντοπίστε και αντιμετωπίστε προβλήματα ψυχικής υγείας έγκαιρα. Τα σχολεία, οι γονείς και οι επαγγελματίες υγείας θα πρέπει να συνεργάζονται για να παρέχουν την κατάλληλη υποστήριξη και συμβουλευτική ψυχική υγεία.
- Γονική Συμμετοχή: Ενθαρρύνετε θετικές πρακτικές γονικής μέριμνας, συμπεριλαμβανομένης της ανοιχτής επικοινωνίας, του καθορισμού ορίων και της ενίσχυσης ενός υποστηρικτικού και στοργικού οικογενειακού περιβάλλοντος.
- Προγράμματα κατά του εκφοβισμού: Τα σχολεία θα πρέπει να εφαρμόζουν ολοκληρωμένα προγράμματα κατά του εκφοβισμού για να δημιουργήσουν ένα ασφαλές και υποστηρικτικό περιβάλλον για όλους τους μαθητές.
- Εκπαίδευση επίλυσης συγκρούσεων: Διδάξτε στους εφήβους δεξιότητες επίλυσης συγκρούσεων για να τους βοηθήσετε να διαχειρίζονται τα συναισθήματά τους και να αντιμετωπίζουν τις διαφορές τους χωρίς να καταφεύγουν στη βία.
- Πρόληψη για τη χρήση ουσιών: Ευαισθητοποίηση σχετικά με τους κινδύνους της χρήσης ουσιών και παροχή πρόσβασης σε προγράμματα κατά των ναρκωτικών.
- Συμμετοχή σε αθλήματα, χόμπι: Παροτρύνετε τους εφήβους προς θετικές δραστηριότητες, όπως αθλήματα, τέχνες και ευκαιρίες εθελοντισμού ως αντίμετρα στη βία.
- Εκπαίδευση για τα μέσα επικοινωνίας: Προωθήστε την εκπαίδευση των μέσα επικοινωνίας για να βοηθήσετε τους εφήβους να αναλύσουν κριτικά και να κατανοήσουν την επιρροή τους, συμπεριλαμβανομένου του βίαιου περιεχομένου τους.
- Υποστηρικτικό σχολικό περιβάλλον: Δημιουργήστε σχολικά περιβάλλοντα που δίνουν προτεραιότητα στη συμπερίληψη, την ενσυναίσθηση και την υποστήριξη για όλους τους μαθητές. Ενθαρρύνετε τους μαθητές να αναφέρουν περιστατικά εκφοβισμού ή βίας.
- Έγκαιρη παρέμβαση: Εντοπίστε έγκαιρα προειδοποιητικά σημάδια βίαιης συμπεριφοράς και παρέχετε την κατάλληλη παρέμβαση και συμβουλευτική.
- Νομικές συνέπειες: Οι έφηβοι θα πρέπει να γνωρίζουν ότι οι πράξεις τους έχουν συνέπειες και κάθε παραβατική συμπεριφορά τιμωρείται.
Η εφηβική βία είναι ένα σύνθετο ζήτημα. Η αντιμετώπισή του απαιτεί μια ολοκληρωμένη, πολύπλευρη προσέγγιση όπου οι γονείς, τα σχολεία, οι γειτονιές και οι επαγγελματίες υγείας θα πρέπει να λειτουργούν σε συνεργασία για την πρόληψη και τη θεραπεία του φαινομένου. Με την έγκαιρη παρέμβαση, την ψυχολογική υποστήριξη, τα θετικά πρότυπα και τα εκπαιδευτικά προγράμματα, η κοινωνία μπορεί να βοηθήσει τους εφήβους να πορευτούν σε αυτή τη δύσκολη φάση της ζωής τους και να λειτουργήσει πυροσβεστικά στα φαινόμενα βίας μεταξύ των εφήβων.
