Όταν ένας άνθρωπος βρίσκει ικανοποίηση δείχνοντας απόκρυφα μέρη του σώματός του ή συμμετέχοντας σε σεξουαλικές πράξεις σε δημόσιους χώρους αυτό λέγεται επιδειξιομανία. Μάλιστα, ενώ έχουμε “συνηθίσει” την κλασική εικόνα του επιδειξία άντρα με την καμπαρντίνα, ο οποίος ανοίγοντας τη αποκαλύπτει στο θύμα του τα γεννητικά του όργανα, σήμερα υπάρχουν κι άλλοι τύποι επιδειξιομανούς συμπεριφοράς και φυσικά δεν περιορίζονται στο αντρικό φύλο.
Πρόσφατα εμφανίστηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης βίντεο με μια γυναίκα, μοντέλο του OnlyFαns, που ούτε λίγο ούτε πολύ κατέβασε το μπλουζάκι που φορούσε αποκαλύπτοντας το γυμνό της στήθος μπροστά σε χιλιάδες φιλάθλους που είχαν πάει στο γήπεδο για να παρακολουθήσουν έναν αγώνα μπέιζμπολ.
Η επιδειξιομανία είναι ψυχική διαταραχή; Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά του επιδειξία;
Προσπαθώντας να αποκωδικοποιήσουμε τους λόγους της συμπεριφοράς ενός επιδειξία μπορούμε αρχικά να πούμε ότι πρόκειται για άτομο που διαταραγμένο ψυχικά, αφού η επίδειξη των γεννητικών του οργάνων σε αγνώστους δεν μπορεί να είναι κάτι φυσιολογικό, ενώ ο επιδειξίας στοχεύει σε στενότερη επαφή με το θύμα τους αλλά και στον αυνανισμό.
Βασικός στόχος του επιδειξία είναι να σοκάρει, να αιφνιδιάσει και να ταπεινώσει το θύμα του, το οποίο είναι δεδομένο ότι θα αντιδράσει στη θέα των γεννητικών οργάνων ενός ξένου. Έρευνες δείχνουν ότι πάνω από το 50% των επιδειξιομανών είναι άνθρωποι παντρεμένοι αλλά δεν έχουν ικανοποιητική σεξουαλική ζωή με την σύντροφό τους, ενώ τα θύματα είναι κυρίως γυναίκες κάθε ηλικίας, με έμφαση στα νεαρά κορίτσια. Σημαντικό είναι επίσης το γεγονός ότι τουλάχιστον το 8% των βιαστών υπήρξαν στη ζωή τους επιδειξίες.
Η επιδειξιομανία εμφανίζεται σε ποσοστό 2 με 5% περίπου του συνόλου του πληθυσμού και συνδέεται άμεσα με προβλήματα που προκύπτουν κατά την σεξουαλική ενηλικίωση του ατόμου και μάλιστα είναι συμπεριφορά που πυροδοτείται μέσα από κακοποιητικές συμπεριφορές που μπορεί να έζησε ο επιδειξίας στην παιδική του ηλικία.
Γιατί ένας άνθρωπος γίνεται επιδειξίας;
Όπως αναφέραμε και νωρίτερα, το άτομο που επιδίδεται σε επιδειξιομανή συμπεριφορά αντλεί σεξουαλική ικανοποίηση δείχνοντας σε ξένους τα γεννητικά του όργανα. Γιατί όμως ένας άνθρωπος γίνεται επιδειξίας;
Αναζητώντας την προσοχή και την επικύρωση:
Οι επιδειξίες συνήθως “βγαίνουν από τα ρούχα τους” αναζητώντας έναν τρόπο για να κερδίσουν την προσοχή του άλλου, την επικύρωση και την αποδοχή. Στην πραγματικότητα είναι μια αγωνιώδης προσπάθεια του επιδειξία να ξεχωρίσει, να τον προσέξουν, να νιώσει ότι είναι σεξουαλικά επιθυμητός, γιατί είναι κάτι που έχει ανάγκη, αφού τις περισσότερες φορές πρόκειται για άτομα που έχουν κακοποιηθεί στα πρώτα χρόνια της ζωής τους και δεν έλαβαν τη στοργή και την προσοχή που έχει ανάγκη ένα παιδί στην παιδική του ηλικία. Στην πραγματικότητα ο επιδειξίας εμφανίζει αυτή τη φαινομενικά ναρκισσιστική συμπεριφορά γιατί νιώθει σεξουαλικά ευνουχισμένος, αφού στη νεαρή του ηλικία είχε βιώσει την απόρριψη και την αποτυχία. Να σημειωθεί βέβαια ότι εάν το θύμα δεν αντιδράσει δείχνοντας προσοχή στον επιδειξία, τότε εκείνος χάνει όλη του την ευχαρίστηση από την πράξη.
Φαντασιώσεις και Ερωτική ικανοποίηση:
Η επιδειξιομανία συχνά έχει τις ρίζες της στις σεξουαλικές φαντασιώσεις. Μπορεί να ξεκινήσει σαν παιχνίδι, με τον θύτη να αναρωτιέται αν θα τον ανακαλύψουν ενώ επιδεικνύει τα απόκρυφά του, ενώ είναι αρκετά εκείνα τα άτομα που, μέσα στο πνεύμα της σεξουαλικής απελευθέρωσης, έχουν φαντασιωθεί να προβαίνουν σε σεξουαλική πράξη, έχοντας “ακροατήριο”, δηλαδή είτε παρουσία άλλων ατόμων είτε σε δημόσιο χώρο που πολύ εύκολα θα μπορούσαν να γίνουν αντιληπτοί από κάποιον άγνωστο. Αυτή η φαντασίωση βασίζεται στο “παράνομο” κάτι που μπορεί να αυξήσει τη διέγερση και να συμβάλει στη σεξουαλική ευχαρίστηση για ορισμένα άτομα.
Δυναμική ελέγχου και ισχύος:
Η επιδειξιομανία μπορεί να συνδεθεί με την επιθυμία για έλεγχο και δύναμη. Η πράξη της έκθεσης σε δημόσιους χώρους μπορεί να δώσει στον επιδειξία μια αίσθηση κυριαρχίας ή ελέγχου στις αντιδράσεις εκείνων που παρακολουθούν τη συμπεριφορά του. Πρόκειται συνήθως για άτομα χαμηλής αυτοεκτίμησης, που πιστεύουν ότι δεν μπορούν να επιβληθούν στους άλλους παρά μόνο μέσα από την επίδειξη των γεννητικών τους οργάνων. Όπως προείπαμε βασικός στόχος του επιδειξία είναι να ταπεινώσει το θύμα του και έτσι να πάρει ο ίδιος στα χέρια του τον έλεγχο και την αίσθηση της ισχύος.
Έλλειψη κοινωνικής συστολής:
Οι επιδειξιομανείς μπορεί να έχουν μειωμένη αίσθηση κοινωνικών αναστολών, με αποτέλεσμα να ενεργούν χωρίς ντροπή και συστολή αλλά σύμφωνα με τις παρορμήσεις τους, χωρίς τους τυπικούς περιορισμούς που εμποδίζουν τα περισσότερα άτομα να εμπλέκονται σε δημόσιες σεξουαλικές συμπεριφορές. Δεδομένου ότι δεν πιστεύουν ότι η πράξη τους είναι λάθος δεν έχουν και κάποια πρόθεση να σταματήσουν αυτή τη συμπεριφορά. Συνήθως το “καμπανάκι” κρούεται σε έναν επιδειξία, όταν συλληφθεί από την αστυνομία, καθώς η επιδειξιομανία εμπίπτει στο Άρθρο 353 του Ποινικού Κώδικα που αναφέρεται σε δημόσιες ακόλαστες πράξεις και στην προσβολή της δημοσίας αιδούς και η ποινή μπορεί να είναι μέχρι και 2 έτη.
Δεδομένου ότι η επιδειξιομανία αποτελεί ψυχική διαταραχή δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί χωρίς την συμβολή του εξειδικευμένου επαγγελματία υγείας. Ο ψυχολόγος ή ψυχίατρος είναι αρμόδιος να αντιμετωπίσει το άτομο που πάσχει από αυτή τη διαταραχή, μέσω της κατάλληλης θεραπείας.
