Μερικές φορές είναι ξεκάθαρο γιατί νιώθουμε θυμωμένοι, αλλά πολλές φορές, αντιδρούμε θυμωμένα σε κάτι και αργότερα σκεφτόμαστε: «Γιατί νευρίασα τόσο;» Ίσως νιώθετε θυμωμένοι όλη την ώρα ή νιώθετε θυμό χωρίς λόγο. Ή ίσως παρατηρείτε ένα κρυφό ρεύμα θυμού και αγανάκτησης στην καθημερινότητά σας ή ότι φαίνεται να θυμώνετε πολύ εύκολα. Κι ενώ ο θυμός είναι ένα φυσιολογικό συναίσθημα που μας βοηθά να εκφράσουμε αρνητικά συναισθήματα, εάν παρατηρείτε ότι αισθάνεστε θυμό, αγανάκτηση και απογοήτευση σε καθημερινή βάση, υπάρχει κάτι που πρέπει να διορθώσετε.
Όπως είπαμε, ο θυμός είναι ένα υγιές συναίσθημα! Ο θυμός μπορεί να είναι κίνητρο και μια λογική απάντηση σε μια απειλή για τη σωματική και την ψυχική σας υγεία. Ωστόσο, ο θυμός θα πρέπει να εξαφανιστεί μόλις φύγει αυτή η απειλή. Εάν αισθάνεστε θυμωμένοι ξανά και ξανά, με το ίδιο ή με διαφορετικά πράγματα, που παλιότερα μπορεί να μην τα λαμβάνατε καν υπ’ όψιν σας, τότε είναι πιθανό να έχετε εθιστεί στο θυμό.
Τι είναι αυτό που πυροδοτεί τον θυμό μας;
1. Νιώθεις θυμό επειδή φοβάσαι
Ο θυμός είναι ο σωματοφύλακας του φόβου. Όταν νιώθετε θυμό ή αγανάκτηση, κάντε τις εξής δύο ερωτήσεις:
- Τι άλλο νιώθω αυτή τη στιγμή; Τι κρύβεται κάτω από αυτόν τον θυμό;
- Τι φοβάμαι πραγματικά;
Φοβόμαστε πολλά πράγματα, αλλά γενικά ο βασικότερος φόβος μας είναι για την εγκατάλειψη και την απόρριψη, που είναι πανάρχαιοι σκληροί φόβοι που πρέπει να αναγνωρίσουμε για να σταματήσουμε να αντιδρούμε σε αυτούς. Τελικά φοβόμαστε ότι οι άνθρωποι που έχουμε δίπλα μας θα μας αφήσουν και ότι θα μείνουμε μόνοι. Αυτός ο φόβος εκφράζεται πολλές φορές με την μορφή του θυμού.
2. Αισθάνεστε θυμωμένοι επειδή δεν βάζετε όρια στους άλλους ή βάζετε “φτωχά όρια”
Το να μην βάζετε όρια στους άλλους αποτελεί την καρδιά σχεδόν κάθε συναισθήματος θυμού, αγανάκτησης ή απογοήτευσης που έχετε και υπάρχουν μερικοί τρόποι με τους οποίους εμφανίζεται αυτή η απουσία ορίων ή τα “φτωχά όρια”. Ίσως λέτε «ναι» σε πράγματα όταν θέλετε πραγματικά να πείτε «όχι!» Ίσως νιώθετε ότι πρέπει να κάνετε πράγματα για την οικογένεια, τους φίλους ή τη δουλειά, ώστε να συμπεριφέρεστε σαν θύμα ή να επιτρέπετε στον εαυτό σας να σας φέρονται άσχημα.
Όταν δεν είσαι ευχαριστημένος από τους ανθρώπους, νιώθεις ψυχικά και σωματικά εξαντλημένος και μετά αγανακτείς με αυτούς που «σε κάνουν να νιώθεις έτσι». Δεν είναι δουλειά κανενός άλλου να κρατά τα όριά σου. Αυτή είναι δική σου δουλειά! Όταν κάποιος δεν σέβεται τα όριά σας, είναι στο χέρι σας να φροντίσετε να τον αντιμετωπίσετε. Εάν κατηγορείτε τους άλλους που σας κάνουν να αισθάνεστε έτσι και αντί να θέσετε τα όριά σας και να πείτε πως αισθάνεστε ξεσπάτε στον άγνωστο που σας πήρε τη σειρά στο ταμείο ή στον μπροστινό σας που δεν προχώρησε όταν άναψε το φανάρι, τότε ο θυμός σας δεν είναι υγιής.
3. Αισθάνεστε θυμωμένοι γιατί έχετε κάποιο πρόβλημα ψυχικής υγείας
Ο θυμός, η απογοήτευση και η υπερένταση είναι συχνά σημάδια προβλημάτων ψυχικής υγείας που δεν έχουν διαγνωσθεί. Οι εκρήξεις θυμού είναι ένα από τα βασικά σημάδια της κατάθλιψης που συχνά παρερμηνεύονται, καθώς οι άνθρωποι πιστεύουν ότι οι καταθλιπτικοί άνθρωποι είναι ήσυχοι και δεν λένε τίποτα.
Εάν πάλι έχετε άγχος και συσσωρευμένη πίεση, είναι εύκολο να αισθανθείτε εκνευρισμό και στη συνέχεια να επιτεθείτε στους άλλους. Ο θυμός είναι μια αντίδραση στο ψυχολογικό πρόβλημα που δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε και επιστρατεύεται για να μας βοηθήσει να “ξεσπάσουμε” προσωρινά, χωρίς όμως να θεραπεύσει στην πραγματικότητα το πρόβλημα και να το χτυπήσει στη ρίζα του.
Επίσης, ο ανεξήγητος θυμός είναι ένα από τα συμπτώματα κατάχρησης ουσιών. Ένας χρήστης είναι πολύ εύκολο να “ξεφύγει” και να έχει οργισμένα ξεσπάσματα, τα οποία μπορεί να οφείλονται και στην έλλειψη των ουσιών που λαμβάνει.
4. Αισθάνεστε θυμωμένοι επειδή αγαπάτε τον έλεγχο
Όταν προσπαθείς να ελέγξεις τον κόσμο και δεν μπορείς, είναι εύκολο να εκνευριστείς. Ίσως δεν σας αρέσει ο τρόπος ανατροφής του συντρόφου σας προς τα παιδιά σας. Ίσως βλέπετε έναν πολύ πιο εύκολο τρόπο να κάνετε πράγματα στη δουλειά, αλλά κανείς δεν θα σας ακούει. Ίσως ζητάτε από το παιδί σας να καθαρίσει το δωμάτιό του αλλά δεν το κάνει.
Πρέπει να σταματήσετε να προσπαθείτε να ελέγξετε τον κόσμο, αν θέλετε να είστε ευτυχισμένοι. Είναι βασικό να καταλάβετε ότι όλοι οι άνθρωποι δεν μπορούν να σκεφτούν με τον ίδιο τρόπο που σκέφτεστε εσείς ή αντίστοιχα να αντιδράσουν με τον ίδιο τρόπο που αντιδράτε. Αντί λοιπόν να σας πιάνει πανικός και να εκνευρίζεστε που οι άλλοι δεν είναι όπως εσείς, καλό είναι να αποδεχτείτε αυτή τη διαφορετικότητα, να πάτε με το ρεύμα και να αφήσετε τα πράγματα έξω από τον δικό σας έλεγχο. Για άλλη μια φορά, θα κάνετε στον εαυτό σας αυτές τις ερωτήσεις:
- Τι άλλο νιώθω αυτή τη στιγμή; Τι κρύβεται κάτω από αυτόν τον θυμό και την ανάγκη ελέγχου;
- Τι φοβάμαι πραγματικά;
Το να μάθετε να αντιμετωπίζετε τα ζητήματα ελέγχου σας είναι υψίστης σημασίας για να βρείτε γαλήνη και συναισθηματική ρύθμιση στη ζωή σας και να σας βοηθήσει να μην αισθάνεστε θυμωμένοι όλη την ώρα ή να αισθάνεστε θυμωμένοι χωρίς λόγο.
5. Αισθάνεστε θυμωμένοι επειδή καλύπτετε τις ενοχές σας
Τέλος, μπορεί να αισθάνεστε θυμωμένοι με κάποιον, αλλά δεν αισθάνεστε ότι έχετε την άδεια να αισθάνεστε θυμωμένοι, επομένως αυτός ο θυμός εμφανίζεται ως εκτοπισμένος θυμός. Για παράδειγμα, εάν ο σύντροφός σας είναι αλκοολικός που προσπαθεί να γίνει νηφάλιος, μπορεί να θυμώσετε πολύ στη δουλειά όπου αισθάνεστε “μεγαλύτερη άδεια” να εκνευρίζεστε, παρά στον σύντροφό σας.
Ή ίσως σας μεγάλωσε μια ανύπαντρη μαμά που έκανε τρεις δουλειές αλλά δεν ήταν ποτέ εκεί. Διανοητικά καταλαβαίνεις ότι ήταν καταπληκτική και δούλεψε σκληρά για να σε κρατήσει χορτασμένη και ασφαλή, αλλά το παιδί μέσα σου νιώθει εγκαταλελειμμένο και θυμωμένο επειδή δεν ήταν κοντά σου όταν το χρειαζόσουν. Αισθάνεστε ένοχοι ή ακόμα και ντροπή που αισθάνεστε έτσι, έτσι, για άλλη μια φορά, αυτός ο θυμός βγαίνει κάπου αλλού όπου νιώθετε πιο εύκολο και ανώδυνο να θυμώσετε. Ή ίσως είστε θυμωμένοι και αγανακτισμένοι με τα δικά σας παιδιά όταν αναζητούν όλο και περισσότερο χρόνο. Και πάλι ο θυμός σας ξεσπά σε τρίτα πρόσωπα, που δεν σας φταίνε σε τίποτα, αλλά αντικαθιστούν τον αποδέκτη του πραγματικού σας θυμού.
Είναι βασικό, όταν θυμώνετε, να κάνετε ένα βήμα πίσω και να ρωτάτε τον εαυτό σας με τι έχετε ακριβώς θυμώσει, αφού όλες οι απαντήσεις που ψάχνετε στην πραγματικότητα δίνονται από… μέσα σας. Εντοπίζοντας την πραγματική ρίζα του θυμού σας και τον λόγο που σας κάνει να αισθάνεστε έτσι, μπορείτε να τον αντιμετωπίσετε και βοηθήσετε τον εαυτό σας να εκφράζει αυτό που πραγματικά νιώθει στα άτομα που πραγματικά πρέπει να το εκφράσει. Αυτή η κίνηση μπορεί να είναι για εσάς λυτρωτική και να ανακουφίσει τον ανεξήγητο θυμό πιστεύετε ότι αισθάνεστε.
