<p>Η <strong>κατάθλιψη</strong> ανήκει στην γενική κατηγορία των <strong>«Διαταραχών της Διάθεσης»</strong> (ή του συναισθήματος) και στην εποχή της φρενίτιδας που ζούμε συναντάται <strong>στο καθημερινό μας λεξιλόγιο</strong> τόσο συχνά, όσο και ο πρωινός χαιρετισμός. Οι ειδικοί της ψυχικής υγείας έχουν ασχοληθεί εκτενώς με την <strong>επιδημιολογία</strong> της κατάθλιψης, τους <strong>παράγοντες</strong> που την προκαλούν, αλλά και με τους <strong>τρόπους αντιμετώπισής</strong> της στον ενήλικα πληθυσμό. Σε νεότερες ηλικίες, όπως στην παιδική και στην εφηβική, αποτέλεσε αντικείμενο σημαντικών διαφωνιών, καθώς επί σειρά ετών κυριαρχούσε η άποψη ότι οι καταθλιπτικές διαταραχές σε αυτές τις ηλικίες είναι σπάνιες. Οι επιστημονικές μελέτες καταδεικνύουν πως, αν και υπάρχουν <strong>διαφορές ανάλογα με την ηλικία</strong>, η<strong>ομοιογένεια</strong> και τα <strong>βασικά συμπτώματα</strong>, η <strong>σοβαρότητα</strong> ενός καταθλιπτικού επεισοδίου, τα <strong>ποσοστά ανάρρωσης και υποτροπής</strong> είναι ίδια με την κλινική εικόνα των ενηλίκων.</p>
<p>Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται <strong>στον διαχωρισμό</strong> της κατάθλιψης, <strong>ως αντίδραση</strong> σε ένα δυσάρεστο γεγονός που είναι φυσιολογική, σε αντίθεση με την κατάθλιψη <strong>ως σύνδρομο</strong>, που εκδηλώνεται με μια σειρά συμπτωμάτων, όπως <em>συναισθηματικό κενό, ανηδονία, καταθλιπτική συμπεριφορά και αρνητικές σκέψεις</em> (Harrington &amp; συν. 1993). Τα <strong>σωματικά συμπτώματα,</strong> όπως <em>το κοιλιακό άλγος, η κεφαλαλγία, καθώς και η κοινωνική απόσυρση</em>είναι τα συνήθη συμπτώματα στη μέση παιδική ηλικία (Birmaher και συν., 2004). Τα παιδιά προσχολικής ηλικίας αντί έκφρασης θλίψης παρουσιάζουν <strong>ευερεθιστότητα</strong> και καταπιάνονται με παιχνίδια που έχουν καταστροφικό περιεχόμενο.</p>
<p>Σε μια κοινωνία ευμάρειας, ο στόχος οφείλει να είναι η <strong>πρόληψη, αποφυγή και διαφύλαξη της ψυχικής υγείας</strong> των ατόμων που την αποτελούν. Στις αρχές της δεκαετίας του ‘90 ξεκίνησε μια συστηματική έρευνα για την <strong>αναγνώριση</strong> των <strong>παραγόντων</strong>, που υποβοηθούν στην εκδήλωσή της κατάθλιψης στην εφηβική ηλικία. Σε μια σειρά μελετών βρέθηκε πως οι νέοι δίνουν μεγάλη <strong>βαρύτητα</strong> στην <strong>εξωτερική</strong> τους <strong>εμφάνιση</strong>. Ο όρος<strong>«εικόνα σώματος»</strong> ορίζεται ως η <strong>υποκειμενική αίσθηση</strong>, που έχει ο καθένας για το σώμα του κι αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο στην <strong>ανάπτυξη της προσωπικότητάς</strong> του (Freud, 1927).</p>
<p>Η <strong>προκατάληψη</strong> υπέρ του <strong>«ωραίου»</strong> λειτουργεί σε όλες τις κοινωνικές περιστάσεις και συναντάται ανά τους αιώνες. Οι Σπαρτιάτες για να διαφυλάξουν την ευγονική της φυλής εναπόθεταν στους <em>«Αποθέτες»</em> τα<strong>δύσμορφα</strong> και <strong>καχεκτικά</strong> <strong>βρέφη</strong>. Σε πολλές κοινωνίες, φάσκιωναν τα παιδιά για να έχουν ίσια πόδια. Στη Αναγέννηση, οι γυναίκες φορούσαν <strong>κορσέ</strong> παρά τα <em>αναπνευστικά και γαστρεντερικά προβλήματα</em> που<strong>δημιουργούσε</strong> με την πίεση που ασκούσε στο σώμα. Αυτό που παρατηρείται στο σημερινό <strong>Δυτικό τρόπο ζωής,</strong>είναι πως η εισβολή των μέσων μαζικής ενημέρωσης στην καθημερινότητα δημιούργησε <strong>«παγκόσμια πρότυπα ομορφιάς»</strong> και η <strong>«σεξουαλικοποίηση»</strong> του γυναικείου σώματος επέτειναν την επιθυμία απόκτησης ενός<strong>αψεγάδιαστου</strong> σώματος.</p>
<p>Σε μια μελέτη στην Ψυχιατρική κλινική του <strong>Bradley Hospital</strong> στην Αμερική, ερωτήθηκαν 208 νέοι ηλικίας 12-17 ετών και βρέθηκε πως το 1/3 εξέφρασε <strong>υπερβολική ανησυχία</strong> για τα περιττά κιλά τους/το σχήμα του σώματος τους, ενώ στο σύνολό τους <em>κανένας δεν ήταν αντικειμενικά υπέρβαρος</em>. Το 2007 μελέτη που παρουσιάστηκε από την <strong>Αμερικάνικη Ψυχολογική Εταιρεία</strong>, ανακοίνωσε πως η <strong>έναρξη της ήβης</strong> στις γυναίκες με τα περιττά κιλά σε επίμαχα σημεία του σώματος είναι <strong>αιτία θλίψης και απαξίωσης</strong> του εαυτού τους. Τα <strong>αγόρια</strong> εν αντιθέσει <strong>επιθυμούν</strong> ένα σώμα <strong>πιο μυώδες</strong>, που συνδέεται άμεσα με το πόσο <strong>ανδροπρεπείς</strong> αισθάνονται, εντύπωση που γαλουχείται από πολύ νωρίς με τους σούπερ ήρωες των κόμικς που φτιάχνονται τόσο μυώδεις που ξεπερνούν ακόμα και όρια της φυσιολογίας του σώματος.</p>
<p>Η εικόνα σώματος <strong>χτίζεται σταδιακά</strong> μέσα από την σχέση που βιώνει το άτομο με το σώμα του, ανάλογα με το<strong>σχήμα</strong> που έχει και την <strong>λειτουργικότητά</strong> του, με την <strong>κοινωνική αποδοχή</strong> του ή μη σύμφωνα πάντα με τις εκάστοτε <strong>κοινωνικο- πολιτισμικές απόψεις</strong> γύρω από το τι είναι ωραίο και τι όχι (Fisher, 1990). Μπορούμε λοιπόν να ισχυριστούμε πως αυτή η εικόνα είναι ένα <strong>«ψυχο- κοινωνικό»</strong> <strong>κατασκεύασμα</strong>, με <strong>άμεσες επιδράσεις</strong>τόσο <em>από εξωτερικές πηγές</em> (φίλους,media) αλλά κι <em>από τους γονείς</em>, όπου αρνητικά σχόλια γύρω από το βάρος του παιδιού καλλιεργούν <strong>αρνητική αντίληψη</strong> του εαυτού και <strong>ανάγκη ελέγχου πρόσληψης της τροφής</strong> κι<strong>επιθυμίας χάσιμου βάρους</strong> (Tremblay &amp; Lariviere 2009). Η <em>συνεχής ενασχόληση με το σώμα,</em> ακόμα κι όταν δεν εκδηλώνεται ως διαταραχή πρόσληψης τροφής, δεν παύει να <strong>απορροφά</strong> πολλή από την <strong>ενέργεια</strong> ενός εφήβου,<strong>διαταράσσοντας</strong> την <strong>καθημερινότητά</strong> του και την <strong>ποιότητά</strong> της.</p>
<p>Ένα πρώτο <strong>βήμα βοήθειας</strong> προς τους νέους και τις αρνητικές σκέψεις κι ανησυχίες τους γύρω από την εξωτερική τους εμφάνιση, είναι να τους <strong>ενθαρρύνουμε</strong> να <strong>εκφράζουν</strong> την <strong>δυσαρέσκειά</strong> τους για το σώμα τους, να μιλούν για τις αρνητικές τους σκέψεις, <strong>ανακαλύπτοντας</strong> ότι η <strong>αξία</strong> τους ως άτομα καθορίζεται από χαρακτηριστικά που <em>δεν σχετίζονται με το σώμα τους.</em></p>