Πρόωρη εσκπερμάτωση: Οι ψυχολογικές και φαρμακευτικές θεραπείες

Η Πρόωρη Εκσπερμάτιση (ΠΕ) αρχικά θεωρούνταν ως ένα αμιγώς ψυχολογικό πρόβλημα και για δεκαετίες αντιμετωπιζόταν με συμπεριφορικές  και γνωσιακές θεραπείες από σεξολόγους θεραπευτές.

Σήμερα, στη θεραπευτική αντιμετώπιση της ΠΕ έχουν προστεθεί συνταγογραφούμενα φάρμακα και σκευάσματα τοπικής εφαρμογής. Η ΠΕ –τόσο η διά βίου όσο και η επίκτητη– αποτελεί μία διαταραχή νευροβιολογικής αιτιολογίας που μπορεί να αντιμετωπιστεί.

Εάν η ΠΕ οφείλεται σε κάποια άλλη πάθηση (π.χ. σε αδιάγνωστη χρόνια προστατίτιδα), η θεραπεία της συγκεκριμένης πάθησης θα έχει θετική επίδραση ασφαλώς και στην ΠΕ. Ακόμη και για τη θεραπευτική αντιμετώπιση της διά βίου ΠΕ, υπάρχουν διαφορετικές θεραπευτικές επιλογές που μπορεί να συνταγογραφήσει ο γιατρός. Όπως και αν έχει, η επίσκεψη στον γιατρό είναι απαραίτητη για μία σωστή διάγνωση και θεραπεία.

Παρακάτω ακολουθούν κάποιες θεραπείες που εφαρμόζονται ευρέως από άντρες με συμπτώματα ΠΕ. Περιλαμβάνουν γνωσιακές/συμπεριφορικές θεραπευτικές προσεγγίσεις (π.χ. ειδικές στάσεις κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής, διακοπτόμενη διέγερση κτλ.), τοπικά αναισθητικά σκευάσματα που προκαλούν απευαισθητοποίηση και φάρμακα που απαιτούν ιατρική συνταγή.

Συμπεριφορική και Γνωσιακή Θεραπεία

Πρόκειται για διάφορες ψυχολογικές και σωματικές τεχνικές που στοχεύουν στο να εκπαιδεύσουν τους άντρες να αναγνωρίζουν τα σημάδια πριν την εκσπερμάτιση και τελικά να βελτιώνουν τον έλεγχο της  εκσπερμάτισης.

Οι δύο συνηθέστερες τεχνικές συμπεριφοράς είναι η τεχνική «διακοπής-έναρξης» (την οποία εισήγαγε ο Dr. J. Semans το 1956) και η τεχνική <strong>«πίεσης» (της βαλάνου) </strong>(που περιέγραψαν οι Masters και Johnson, το 1970). Υπάρχουν διάφορες παραλλαγές των εν λόγω τεχνικών ωστόσο η κλινική εμπειρία έδειξε ότι μετά την αρχική επιτυχία της τάξεως του 50-60%, δεν καταφέρνουν να προσφέρουν μακροχρόνια βελτίωση. Αντί της τεχνικής «διακοπής-έναρξης», η οποία μπορεί να αποβεί ελάχιστα ικανοποιητική για τη σύντροφο, είναι προτιμότερο οι άνδρες να μάθουν να μετριάζουν και να μειώνουν το επίπεδο στύσης και διέγερσης εκτελώντας <strong>αργές, αισθησιακές κινήσεις ενώ ανασαίνουν βαθιά και αργά</strong>.

Ο στόχος είναι να διατηρηθεί το επίπεδο διέγερσης κάτω από το όριο εκσπερμάτισης, διατηρώντας παράλληλα μια ικανοποιητική στύση. Οι τεχνικές ελέγχου της αναπνοής φαίνεται πως επιδρούν χαλαρωτικά και έχουν αποτελέσματα. Ωστόσο η κλινική εμπειρία και οι επιστημονικές μελέτες δείχνουν ότι η βελτίωση που επιτυγχάνεται με αυτές τις μεθόδους δεν διαρκεί για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Ο αυνανισμός πριν τη σεξουαλική συνεύρεση </strong>είναι μια τεχνική που υιοθετούν πολλοί νέοι άνδρες. Μετά τον αυνανισμό το πέος απευαισθητοποιείται  και έχει μεγαλύτερο χρόνο εκσπερμάτισης μετά την ανάκαμψη (δεύτερη στύση/επαφή σε μικρό χρονικό διάστημα).

Βάσει μιας άλλης προσέγγισης, ο άνδρας μαθαίνει να αναγνωρίζει τα σημάδια έντονης διέγερσης και πώς να διατηρεί το επίπεδο σεξουαλικής διέγερσης κάτω από το επίπεδο έντασης το οποίο ενεργοποιεί το αντανακλαστικό εκσπερμάτισης.

Αυτές οι τεχνικές αυτοβοήθειας, ενώ είναι βραχυπρόθεσμα αποτελεσματικές, στην ουσία μπορούν να επιδεινώσουν αντί να απαλείψουν την πρόωρη εκσπερμάτιση, επειδή αγνοούν ή μειώνουν εκούσια τις σεξουαλικές αισθήσεις που πρέπει να τεθούν σε έλεγχο για να βελτιωθεί η συμπτωματολογία της πάθησης.

Επιπλέον, η κακή πρακτική αυνανισμού, λ.χ. αδιάκοπη ταχύτητα έως την κορύφωση, μπορεί να εμποδίσει την ανάπτυξη μηχανισμών ελέγχου της εκσπερμάτισης.

Γενικά, δεν υπάρχει ποιοτικά υψηλή έρευνα που να υποστηρίζει την αποτελεσματικότητα των τεχνικών συμπεριφοράς.

Φαρμακοθεραπεία

Εφόσον τεθεί η διάγνωση της πρόωρης εκσπερμάτισης, υπάρχουν διάφορα σκευάσματα που λαμβάνονται από το στόμα και δίνονται με ιατρική συνταγή και τα οποία χρησιμοποιούνται με επιτυχία.

Υπάρχουν κρέμες και σπρέϋ τοπικής εφαρμογής που περιέχουν αναισθητικά συστατικά όπως λιδοκαΐνη και πριλοκαΐνη  για την απευαισθητοποίηση του πέους  ώστε να  καθυστερούν την εκσπερμάτιση και σε μελέτες μικρής κλίμακας έχουν παρουσιάσει μέτρια αποτελέσματα. Ωστόσο είναι δύσκολο να πετύχει κανείς τη δοσολογία των εν λόγω τοπικών, αναισθητικών σκευασμάτων με αποτέλεσμα να προκαλούν μούδιασμα του πέους, και αν υπάρξει υπέρβαση δοσολογίας οδηγούν σε απώλεια στύσης και/ή αδυναμία εκσπερμάτισης. Επίσης είναι πολύ πιθανό το αναισθητικό συστατικό να μεταφερθεί στη σύντροφο προκαλώντας μειωμένη απόλαυση  και αδυναμία κορύφωσης/οργασμού.

Άλλες μέθοδοι

Κάποιες  άλλες τεχνικές αυτοβοήθειας, όπως χρήση διπλού προφυλακτικού ή προφυλακτικού που περιέχει αναισθητική ουσία (προφυλακτικά επιβράδυνσης), τα οποία δημιουργούν ελαφριά αίσθηση μουδιάσματος, μπορεί να είναι εν μέρει αποτελεσματικά και για σύντομο χρονικό διάστημα, στην ουσία όμως ενδέχεται να επιδεινώσουν αντί να εξαλείψουν το πρόβλημα επειδή μειώνουν ή καταργούν τις σεξουαλικές αισθήσεις που πρέπει να τεθούν σε έλεγχο για να βελτιωθεί η πάθηση.

Αποφεύγετε τη λήψη φαρμάκων χωρίς υπόδειξη γιατρού

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι οι άντρες με ΠΕ θα πρέπει να αποφεύγουν τη λήψη φαρμάκων χωρίς υπόδειξη γιατρού, καθώς αυτή ενέχει πολλούς κινδύνους. Πάνω από όλα, θα πρέπει να αποφεύγεται η online λήψη φαρμάκων ή άλλων σκευασμάτων από μη εγκεκριμένες εταιρείες. Να θυμάστε ότι οι πιο ασφαλείς και αξιόπιστες θεραπείες είναι αυτές που συνταγογραφούνται από τον γιατρό και αγοράζονται από πιστοποιημένα φαρμακεία.

Βιβλιογραφία

Althof SE et al. J Sex Med. 2010;7(9):2947-2969.

Atikeler MK, Gecit I, Senol FA. Andrologia 2002;34(6):356-359.

Broderick GA. J Sex Med 2006;3(4):295-302.

Buvat J. J Sex Med 2011;8(suppl 4):316–327.

Donatucci CF. J Sex Med. 2006;3(Suppl 4):303-308.

EAU Guidelines on ED and PE 2012.

El-Nashaar A, Shamloul R. J Sex Med. 2007;4(2):491-496.

Iνστιτούτο Μελέτης Ουρολογικών Παθήσεων Θεσσαλονίκη

Σχετικά άρθρα