Οι σκέψεις μας σχετικά με τα συναισθήματά μας για τον θάνατο, τον αποχωρισμό και την κενότητα μπορούν να μας βοηθήσουν να καταλάβουμε γιατί ως όντα έχουμε τόσο μεγάλη δυσκολία στο να κοιτάξουμε το μέλλον, αλλά και να κάνουμε σχέδια για τα επόμενα 20, 50 ή 100 χρόνια. Τα συναισθήματα δυσφορίας που περιβάλλουν την απώλεια, τον θάνατο και τον αποχωρισμό καθιστούν δύσκολη για εμάς τη σκέψη του κόσμου όταν εμείς δεν θα είμαστε πια εδώ…
Το άγχος αυτό, μάλιστα, μπορεί να είναι μεγαλύτερο για εκείνους που δεν είχαν καλά παιδικά χρόνια και την γονική στοργή που κάθε παιδί έχει ανάγκη. Με αυτό το δεδομένο οδηγούμαστε σε αυτό που ο παιδίατρος και ο ψυχαναλυτής, Donald Winnicott, όρισε ως «άγχος του αφανισμού». Η ιδέα της «μη ύπαρξης» μπορεί να προκαλέσει αισθήματα δυσφορίας και φόβου. Μερικά από αυτά τα συναισθήματα μεγεθύνονται κατά τα πρώτα χρόνια της παιδικής ηλικίας, δηλαδή τα πρώτα χρόνια της ζωής, όταν το ευάλωτο μωρό ή μικρό παιδί βίωσε αποχωρισμούς, την απώλεια, την έλλειψη κατανόησης ή οποιαδήποτε άλλη αρνητική κατάσταση και δεν μπορούσε να κάνει τίποτα για να προστατευθεί. Τέτοιες εμπειρίες αγγίζουν την ανάγκη των ανθρώπινων όντων να αναγνωρίζονται.
Ένας άλλος λόγος για τον οποίο οι άνθρωποι μπορεί αποφεύγουν να ασχοληθούν με το μέλλον έχει να κάνει με τον τρόπο που είμαστε «κατασκευασμένοι». Με άλλα λόγια, φαίνεται πώς οι εγκέφαλοί μας έχουν εξελιχθεί για να ανταποκρίνονται σε πιο άμεσα ερεθίσματα. Για παράδειγμα, τα συναισθήματα μας διαρκούν συνήθως μικρές στιγμές, δευτερόλεπτα, και γεννώνται ως απάντηση σε εξωτερικά ή εσωτερικά ερεθίσματα. Αυτό μας δείχνει ότι είναι σημαντικά όσον αφορά την αντιμετώπιση των προβλημάτων στο άμεσο παρόν.
Ακόμη και όταν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τον εγκέφαλό μας για να σχεδιάσουμε και να εξετάσουμε μακροπρόθεσμες συνέπειες φαίνεται ότι δεν μπορούμε να ξεπεράσουμε χρονικά τη μία ή τις δύο δεκαετίες. Σκεφτείτε το πρόβλημα που έχουν οι περισσότεροι άνθρωποι στην αποταμίευση χρημάτων. Ή το πόσο λίγα πράγματα έχουμε κάνει για να προστατεύσουμε το περιβάλλον μας, το οποίο απειλείται ανοιχτά από την κλιματική αλλαγή.
Με πληροφορίες από το Psychology Today.
