Γράφει η Κωνσταντίνα Κωσταγιάννη, Διαιτολόγος – Διατροφολόγος
Μέσα από το παιχνίδι τα παιδιά αναπτύσσουν όλες τις λειτουργίες που συμβάλλουν στην ψυχοκινητική τους εξέλιξη (δηλαδή την ανάπτυξη της κίνησης, του λόγου, της ακοής, της όρασης, της κοινωνικής συμπεριφοράς κ.τ.λ.). Η ανάπτυξη ενός παιδιού δεν είναι η εξελικτική διαδικασία μιας μόνο λειτουργίας, αλλά το τελικό αποτέλεσμα πολλών επιμέρους λειτουργιών που βρίσκονται σε άμεση αλληλεπίδραση και αλληλεξάρτηση. Άρα το παιχνίδι θα λέγαμε πως παίζει καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη του παιδιού καθώς αποτελεί το κύριο μέσω για την ενίσχυση της επικοινωνίας, της αλληλεπίδρασης και της γλωσσικής καλλιέργειας.
Ποια είναι όμως τα κατάλληλα παιχνίδια και με ποιον τρόπο πρέπει να τα χρησιμοποιούμε προκειμένου να αναπτύξουμε τον προφορικό λόγο του παιδιού μας;
Είναι γνωστό πως για να μιλήσει ένα παιδί θα πρέπει πρώτα να αναπτυχθεί ο εσωτερικός του λόγος (η κατανόηση και η αντίληψη προηγούνται της έκφρασης) και για να επιτευχθεί αυτό θα πρέπει να αναπτυχθούν οι προγλωσσικές του δεξιότητες:
- Η βλεμματική επαφή
- Η συγκέντρωση και η προσοχή
- Η μίμηση
- Η εναλλαγή σειράς
Κατάλληλα παιχνίδια για παιδιά μέχρι 2 ετών:
Παιδικός Καθρέφτης
Κύβοι που μπαίνουν ο ένας πάνω στον άλλο
Μπάλα ή κύβος που βάζουμε μέσα σχήματα
Παιδικά τραγούδια – παιχνίδια που παράγουν ήχους
Παιχνίδι με την κούκλα ή τον αρκούδο
- Μέρη του σώματος
- Ρούχα
- Χρώματα
- Χωρικές έννοιες (κάτω από την κουβέρτα, πάνω στο κρεβάτι)
- Ρήματα (τρώω, πίνω, κοιμάμαι, κλαίω κ.τ.λ.)
- Συναισθήματα (χαρούμενος, λυπημένος, θυμωμένος κ.τ.λ.)
- Ερωτήσεις / Απαντήσεις ( πού είναι η κούκλα; Που είναι η μύτη της; Γιατί κλαίει;)
Κατάλληλα παιχνίδια για παιδιά 2 – 5 ετών
Παιχνίδια ρόλων (κουζινικά, κουκλόσπιτο, εργαλεία, παιδικό μαγαζί, γκαράζ κ.τ.λ.)
Μπορείτε να στοχεύσετε στην ενίσχυση των παρακάτω:
- Εμπλουτισμός λεξιλογίου (δωμάτια και αντικείμενα του σπιτιού, μέλη της οικογένειας, κατοικίδια)
- Έννοιες μεγέθους (μικρό-μεγάλο)
- Έννοιες σειράς (πρώτα, μετά, στο τέλος)
- Ποσοτικές έννοιες (πολλά-λίγα, γεμάτο-άδειο)
- Χωρικές έννοιες (πάνω-κάτω, μέσα-έξω, ανάμεσα, δίπλα)
- Επίθετα
- Συνώνυμα/ Αντίθετα
- Χρώματα
- Σχήματα (παραθύρου, πόρτας, τραπεζιού)
- Ρήματα (στο παιχνίδι με τις κούκλες μπορεί να ενταχθεί ένα πλήθος ρημάτων όπως, τρώω, πίνω, ανεβαίνω, ποτίζω, ντύνομαι κ.τ.λ.)
- Σχέση μέρους-όλου (χρησιμοποιούμε όλο το κουκλόσπιτο ή ένα δωμάτιο του σπιτιού ή ένα έπιπλο και μιλήστε για τα μέρη που έχει)
- Κατανόηση και εκτέλεση εντολών (βάλε την κούκλα στο κρεβάτι)
- Ερωτήσεις/ Απαντήσεις (γιατί η κούκλα ποτίζει τα λουλούδια;)
- Κοινωνικές δεξιότητες (διατήρηση θέματος συζήτησης, ανταλλαγή πληροφοριών)
Μέσα από το αναπαραστατικό παιχνίδι τα παιδιά αναπτύσσουν την σωστή σύνταξη και γραμματική καθώς μιλούν (μαθαίνουν να τοποθετούν σωστά τις λέξεις μέσα στην πρόταση, να τοποθετούν σωστά τα άρθρα και τις καταλήξεις των λέξεων)
Το παιχνίδι βέβαια δεν σταματάει εδώ. Όλα τα παιχνίδια ρόλων (π.χ. κουζινικά, παιδικό μαγαζί, γκαράζ, φάρμα κ.τ.λ.), τα παιχνίδια κατασκευής (π.χ. σετ τρένου, τουβλάκια), οι πλαστελίνες, η ζωγραφική, τα παιδικά βιβλία και πολλά άλλα, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την γλωσσική ανάπτυξη του παιδιού.
Αρκεί βέβαια τον περιορισμένο χρόνο που διαθέτουν οι γονείς με τα παιδιά τους να τον αξιοποιούν σωστά και στο μέγιστο βαθμό. Όσο ακριβό και αν είναι ένα παιχνίδι αν οι γονείς δεν ασχοληθούν κατάλληλα δεν θα έχει καμία αξία για το παιδί.
Λογοθεραπεύτρια
Διαβάστε σχετικά άρθρα:
Το πιο διασκεδαστικό παιχνίδι που μπορείτε να παίξετε με τα παιδιά σας
Πόσο σημαντικό είναι το παιχνίδι στην ανάπτυξη του παιδιού σας;
Πρακτικοί και ασφαλείς τρόποι για να τακτοποιήσετε τα παιχνίδια του παιδιού σας!
