Σήμερα είναι η Παγκόσμια Ημέρα Φιλίας, μια μέρα αφιερωμένη στους φίλους μας και στη σημασία της ύπαρξής τους στη ζωή μας. Ωστόσο, πώς θα ξεχωρίσεις έναν φίλο από έναν γνωστό; Δεν έχεις την ίδια σχέση με όλους σου τους φίλους. Υπάρχουν διαφορετικές… βαθμίδες εγγύτητας στο βαρόμετρο της φιλίας. Ένα κοινό σημείο σε όλες τις βαθμίδες: αμοιβαιότητα, συζήτηση όσων μας απασχολούν.

Μπορεί ο φίλος σου να μην ήταν εκεί όταν τον χρειαζόσουν, μπορεί να μη σου προσέφερε όσα ήθελες, μπορεί να πρόδωσε την εμπιστοσύνη σου… Αμέσως ο… αλλοτινός φίλος σου μετατρέπεται σε προδότη. Απογοήτευση και οδύνη… Λανθασμένη κρίση δική σου ή ανθρώπινη αδυναμία του φίλου σου;

Προτού προβείς στην… καταδίκη του άλλου και του προσάψεις τη θλίψη και την απογοήτευση που βιώνεις, είναι καλό να θέσεις στον εαυτό σου κάποια ερωτήματα, όπως συμβουλεύει η ψυχολόγος και ψυχοθεραπεύτρια Jeanne Simon. “Με έχει απογοητεύσει άλλη φορά;”, “Υπάρχουν σημάδια που εξηγούν τη συμπεριφορά του;”, “Μήπως έχω πολύ υπερβολικές απαιτήσεις;”: αυτά είναι κάποια από τα ερωτήματα που πρέπει να θέσεις. Σύμφωνα με την ψυχολόγο Jeanne Simon, η διάκριση ανάμεσα σε αληθινό και ψεύτικο φίλο είναι ανύπαρκτη και… παιδική.

Όλοι οι άνθρωποι έχουν τρωτά σημεία, όλοι κάνουν λάθη και καμιά σχέση δεν είναι τέλεια. Επίσης, τονίζει ότι δεν μπορούμε να δίνουμε εύκολα τον τίτλο του φίλου σε κάποιον. “Χρειάζεται χρόνος για να γνωριστείτε, να μοιραστείτε χαρές και λύπες, να μαλώσετε και να απογοητεύσετε ο ένας τον άλλο, χωρίς ωστόσο να χωριστείτε. Και φυσικά δεν χρειάζεται να ξεχνάς ότι υπάρχουν πολλές βαθμίδες φιλίας, από την πιο βαθιά μέχρι την πιο επιφανειακή”.

Ο κοινωνιολόγος Υan Yager που μελετά εδώ και 30 χρόνια το ζήτημα της φιλίας διακρίνει 3 βαθμίδες που αναλύονται παρακάτω

Ο απλός φίλος

Είναι περισσότερο γνωστός σου παρά φίλος σου. Μαζί του περνάς καλά, μπορείς να βγεις έξω, να χορέψετε, να συζητήσετε γενικότητες αλλά δεν θα του πεις τα εσώψυχά σου. Συνήθως έχετε κοινά ενδιαφέροντα, είναι μια ευχάριστη παρουσία αλλά αν δεν βρίσκεστε συχνά, δε σου λείπει κιόλας. Θα γνωρίσεις πολλούς τέτοιους στη σχολή. Θα περνάς καλά μαζί τους, αλλά το πιο πιθανό είναι να χαθείτε μετά.

Τι να περιμένεις: αμοιβαιότητα, ευχάριστη και θετική διάθεση, προτάσεις για χαλαρές εξόδους…

Πώς μπορεί να έρθει η ρήξη μεταξύ σας: δεν είναι εύκολο να μαλώσετε αφού δεν έχετε -ή δεν πρέπει να έχετε- απαιτήσεις ο ένας από τον άλλο. Οπότε μπορεί να χωριστείτε από τις συνθήκες: μετακόμιση, αλλαγή δουλειάς, γυμναστηρίου, σχολής…

Ο κοντινός φίλος

Η σχέση σου μαζί του χαρακτηρίζεται από 5 αξίες: δέσμευση, εμπιστοσύνη, ειλικρίνεια, εμπιστευτικότητα, εγγύτητα. Ωστόσο δεν είναι ο ένας και μοναδικός σου φίλος. Μπορείς να έχεις πολλούς κοντινούς φίλους. Με αυτούς μοιράζεσαι πολλές στιγμές, χαρές και λύπες. Ωστόσο, υπάρχουν όρια στη σχέση σας, που τα ορίζεις εσύ. Δεν μοιράζεστε τα πάντα. Ωστόσο, υπάρχει ένα αίσθημα “συνενοχής”, συναισθηματικής εμπλοκής στη ζωή σου σε όλες τις εμπειρίες που βιώνεις, τις πιο χαλαρές ή τις πιο δυνατές. Με τον κοντινό φίλο μοιράζεσαι συχνά και πολλές οικογενειακές στιγμές.

Τι περιμένεις: ειλικρίνεια, γενναιοδωρία, ενδιαφέρον, αλληλεγγύη.

Πώς μπορεί να έρθει η ρήξη μεταξύ σας: Με μια ανισορροπία ανάμεσα σε αυτά που δίνεις και σε αυτά που παίρνεις συναισθηματικά από τον φίλο σου, μια διαφορά ανάμεσα στις αξίες και τα ενδιαφέροντά σας, όπως εξελίσσεστε μεγαλώνοντας, η εμφάνιση ζήλιας ή ανταγωνισμού.

Ο κολλητός φίλος

Είναι Ο Φίλος! Η σχέση σας έχει αντέξει στον χρόνο και στις δοκιμασίες. Βασίζεται στη βαθιά πίστη ότι σε αγαπάει και σε εκτιμάει γι’ αυτό ακριβώς που είσαι, με τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματά σου. Από αυτό το δυνατό συναίσθημα γεννιέται το… κλειδί αυτής της σχέσης: η αποκλειστικότητα! Είναι κάτι σαν την… αδερφή ψυχή σου αλλά σε μορφή φίλου, όχι σε μορφή συντρόφου. Δεν χρειάζεται να του… κρυφτείς ή να εμφανίσεις τον καλύτερό σου εαυτό. Τα συστατικά της φιλίας αυτής είναι: η εμπιστευτικότητα, η εμπιστοσύνη, η ειλικρίνεια, η εγγύτητα. Μοιράζεστε τις ίδιες αξίες και πεποιθήσεις αλλά ταυτόχρονα είστε πολύ άνετοι με τις μεταξύ σας διαφορές.

Τι περιμένεις: “δώσιμο”, το να μοιράζεσαι τα πάντα, πίστη και εμπιστοσύνη, μια μορφή αποκλειστικότητας.

Πώς μπορεί να έρθει η ρήξη: Με την προδοσία (ενός εμπιστευτικού μυστικού για παράδειγμα) ή με μια μεγάλη απογοήτευση σχετικά με ένα σημαντικό γεγονός της ζωής σου (γάμος, θάνατος, πτυχίο…) που δεν μπορείς να του συγχωρέσεις.

Οι ψευτοφίλοι

Στηρίζονται στις βασικές αρχές της φιλίας, την αμοιβαιότητα και το γεγονός ότι μοιράζεσαι τα πάντα. Ωστόσο, δεν είναι πραγματικοί φίλοι. Ο Jan Yager τους διαχωρίζει σε “φίλους των καλών ημερών” και “φίλους των κακών ημερών”. Πρόκειται για εγωκεντρικές σχέσεις που χαρακτηρίζονται από απουσία ενσυναίσθησης. Οι φίλοι των καλών ημερών είναι κοντά σου μόνο όταν είσαι χαρούμενος και όταν δεν είσαι καλά δεν είναι διαθέσιμοι. Αντίθετα δεν έχουν κανένα θέμα να ανατρέξουν σε σένα κάθε φορά που εκείνοι έχουν πρόβλημα!

Αυτό το παρατηρείς και όταν μιλάτε στο τηλέφωνο: ο χρόνος που αφιερώνουν στα προβλήματά τους είναι πολύ περισσότερος σε σχέση με εκείνον που διαθέτουν για τα δικά σου. Οι φίλοι των κακών ημερών “χαίρονται” κατά μια έννοια με τα προβλήματά σου, καθώς τα προβλήματα των άλλων λειτουργούν ως αντικαταθληπτικά για σένα.

Πώς μπορεί να έρθει η ρήξη: όταν καταλάβεις ότι οι μεν δεν έχουν καμία ενσυναίσθηση για σένα και οι δε αρέσκονται να μαθαίνουν ότι έχεις προβλήματα…

Ν.Κ.

Με πληροφορίες από psychologies.com

Διαβάστε σχετικά άρθρα:

Ήμασταν κολλητοί και τώρα δεν μιλάμε. Πώς θα γίνει πάλι φίλος μου;

Αληθινός φίλος ή τοξικός; Το τεστ που σε βοηθάει να τους ξεχωρίσεις!

Φιλία ή έρωτας; Πώς θα τα ξεχωρίσεις όταν μπερδεύονται στο μυαλό σου;

Φιλία: Η πρώτη μεγάλη αγάπη;

3 ευεργετικές ιδιότητες μιας πραγματικής φιλίας

Αγάπη ή φιλία: Ποια είναι η βασική τους διαφορά;